Lange albums, korte nummers: Waarom DJ Sabrina the Teenage DJ je drie uur waard is
30 december 2020
Op de valreep van het jaar, en schijnbaar vanuit het niets, verscheen er een mysterieus album in de top vijf releases op online community Rate Your Music. Het album heet Charmed, van ene DJ Sabrina The Teenage DJ, en duurt ruim drie (!) uur. Maar er waren meer artiesten die recent extreem lange albums uitbrachten. Is dit een trend? Onze interesse was gewekt, Redacteur Iris Luimstra ging op onderzoek uit en pikte twee favorieten van 2020 eruit.
Tekst Iris Luimstra
Illustratie Zep de Bruyn
Dit is deel drie van onze serie afsluitende features over 2020. Lees ze hier terug: deel 1 over de lessen die we trokken uit de coronacrisis, deel 2 over tien jaar Spotify in Nederland en deel 3 over muziekmensen bij de GGD.
Waarom zou je drie uur aan materiaal uitbrengen als één lang album? Of waarom niet? We noemden DJ Sabrina al, net als 7G van A.G. Cook (159 minuten) en de drieënhalf (!) uur durende, experimentele plaat Tafelmuzik Means More When You’re Alone van The Dandy Warhols. Als concept is het in elk geval van alle tijden. Neem klassiekers als The Wall van Pink Floyd (1979, 80 minuten), Sandinista! van The Clash (1980, 144 minuten), 69 Love Songs van The Magnetic Fields (1999, 172 minuten), To Be Kind van Swans (2014, 121 minuten) of veel van Autechre’s werk (Exai, 2013, 120 minuten; NTS Sessions 1-4, 2018, twee uur per album). Opvallend is dat het net zo goed in de ‘mainstream’ gebeurt. Chris Browns Heartbreak On A Full Moon (2017) duurt bijvoorbeeld tweeëneenhalf uur en telt maar liefst 45 tracks. Ook Drake’s Care Package (2019) is 113 minuten lang.
Way-too-long-albums
Lange albums komen mooi uit in een jaar waarin we meer tijd over hebben dan ooit. Maar een belangrijke reden voor mainstream-artiesten als Chris Brown en Drake om deze albums te maken, is simpeler dan ‘ie lijkt. Het Amerikaanse Billboard neemt net als de meeste nationale hitlijsten sinds een paar jaar streams mee in zijn berekeningen. 1,500 streams staat voor Billboard gelijk aan één albumverkoop. Zoals we in de recente feature over Spotify al uiteenzetten: des te meer nummers op een album, hoe meer kans op de generatie van een stream, hoe meer kans op een hitnotering en des te meer kans op nog meer streams. Bovendien: hoe meer nummers je in een album stopt, hoe meer kans het heeft in een playlist te belanden.
Langere albums zijn dus commercieel gezien slimmer dan het lijkt. Maar het ze ook beter? Vaak niet helaas: regelmatig staan ze vol filler en ander overbodig materiaal en zijn ze niet, zoals de bovengenoemde klassiekers, bedoeld om als een lange, conceptuele ervaring geluisterd te worden. Songs zijn ook aanzienlijk korter geworden, van gemiddeld 4 minuut 30 in 1995, naar 3 minuut 42 in 2019. AV Club noemde de trend daarom ‘way-too-long albums’. Lange albums als een verzameling van korte, losstaande tracks dus.
De euforie van Charmed
In die zin steekt Charmed van de Londense Sabrina Spellman er bovenuit: het is een aanstekelijk dansbaar album van begin tot eind. Zonder in clichés te vallen over een jaar zonder fysieke dansvloeren: als er iets is wat goede euforische house muziek mag definiëren, is het wel dit album. De tracks variëren in lengte van een halve minuut tot over de tien minuten en de nostalgische samples zijn zó goed in elkaar verweven dat het één vloeiende danstrack lijkt. Alsof je een avond lang op de dansvloer staat en de DJ de tracks zo soepel in elkaar over mixt, dat je de overgangen niet eens opmerkt. En dus zijn die drie uur zo voorbij. Alle tijd om achterover te leunen, op te staan van je stoel om een dansje te wagen, of even volledig te ontsnappen naar een wereld vol tongue-in-cheek nineties pop culture-verwijzingen. En precies dat is waarschijnlijk de reden dat iedereen opeens zo gecharmeerd is van dit album. De hart en ziel die erin zijn gestopt verlossen ons even van eenzame en lege gevoelens van de quarantaine.
Bovenaardser dan 5G
7G, van A.G. Cook, dan? Ook dit album is over de hele linie bovenaards goed, zij het voor andere redenen. Het is geen lange mix van opbeurende housetracks, eerder een palet van diverse geluiden. Cook staat als labelbaas van PC Music bekend om zijn geweldige productieskills en zijn over-the-top zoete, maximalistische interpretatie van clubmuziek. Het genre PC Music, of hyperpop, wordt ook wel ‘de toekomst van pop’ genoemd dankzij de gedurfde, experimentele composities. Je hoort verdraaide, omhoog gepitchede vocalen en instrumentatie mierzoeter dan de zoetste lolly.
Cook is de absolute maestro van zijn label. Op 7G, waarvan de fysieke release bestaat uit zeven plaatkanten, mogen me meekijken in zijn gereedschapskist. Elke kant heeft een instrument-specifiek thema, respectievelijk drums, gitaar, supersaw (oscillator), piano, nord (keyboards), spoken word en extreme vocals. Er is dus voor elk wat wils, en Cook laat de geluiden moeiteloos van kant tot kant in elkaar overvloeien. Door die diversiteit is dit misschien niet een album die je vaker in één zit zal afluisteren, zoals die van DJ Sabrina, maar eerder een waarvan je op een gegeven moment je favorieten in een playlist zet. Dat wil niet zeggen dat er sprake is van filler. Er is genoeg overtuigend en pakkend materiaal op dit album om de lengte ervan te rechtvaardigen.
Het is erg verfrissend is het om albums als 7G en Charmed te zien, die zich niets aantrekken van het streamingslandschap vol lange platen met korte nummers. Ze zijn een lange albumervaring waardig, want op die manier zijn ze ook bedoeld. En was er ooit een beter moment om de tijd opzij te zetten om eens diep in een indrukwekkend portfolio van de toekomstige maestro van de (hyper)pop, een lange housemix of iets heel anders waar je normaal geen tijd voor hebt te duiken? Juist.
