Wij gingen achter de schermen bij Eefje de Visser en Nick Verstand tijdens MOMO Create & Perform
20 april 2021
Het is een zonnige vrijdagochtend op het haventerrein van Rotterdam. In een afgelegen loods op het terrein van kunstenaar Joep van Lieshout wordt druk geoefend voor MOMO Create & Perform, het online festival dat 23 en 24 april plaatsvindt. Buiten in de zon zit Eefje de Visser al wat gitaar te spelen met haar bandleden. Binnen in een zwaar galmende zaal hangt een grote mysterieuze, ronde spiegel aan dunne staalkabels.
Het zijn de laatste voorbereidingen die MOMO Create & Perform treft voor de opnames van de audiovisuele show van Nick Verstand en Eefje de Visser. De twee hebben specifiek gekozen om hun werk op te nemen in AVL Mundo, het atelier van kunstenaar Van Lieshout. Wie voorbij de kunstwerken in de beeldentuin loopt stuit op een afgetapete deur die dient om al het licht van buiten tegen te houden. Wie deze deur opent wordt begroet door een bries van warme lucht die uit het gigantische magazijn ontsnapt. Binnen in de halfduistere ruimte wordt er druk getest en geoefend. Een rookmachine vult de loods en de gigantische, hangende spiegel ontworpen door lichtkunstenaar Nick Verstand wordt op verschillende manieren afgesteld om het licht op de perfecte manier te onderscheppen en weerkaatsen. Gedurende de dag oefenen De Visser en haar band meerdere keren. De rustige noten van een akoestische gitaar vergezeld door vijf stemmen klinken groots in het galmende pand.
In de aangrenzende loods, die de organisatie als wachtruimte gebruikt, staan een paar tafels, een kleine keuken en een koffiezetapparaat dat volgens Verstand koffie zet waarvan je nog dagen wakker ligt. Aan een van de tafels zit de band van De Visser op te warmen voor een repetitie. Een tafel verder zit de MOMO-organisatie rustig te werken. De week van De Visser en Verstand bestond vooral uit veel oefenen, experimenteren en reflecteren. Nu het bijna klaar is, worden de puntjes op de i gezet. Ik moet iets bekennen: het is fijn om weer eens livemuziek te horen. Hoewel deze repetities niet te vergelijken zullen zijn met de uiteindelijke productie, is het toch een tijdelijke ontsnapping van corona. Afgezien van de locatiemanager die af en toe mensen eraan herinnert dat er mondkapjes gedragen moeten blijven worden.
Deadlinewerk
Het is de dag voor de opnames van de productie en technici zijn druk bezig met het vinden van de perfecte shots. De audiovisuele productie wordt in minder dan één week voor de start van het online festival geschoten, wat een drukke laatste week voor de regie van het festival betekent. “Het editen wordt nachtwerk, de producer gaat het druk krijgen. We hebben veertien producties waarvan er maar vijf in Rotterdam worden gefilmd, de rest wordt gedaan op locatie. Maar het is geen kwestie of we het wel of niet halen, voor de drieëntwintigste is het af”, vertelt de organisatie lachend.
Verstand: “Zo’n livestream vergt veel voorbereiding, wij hebben duidelijk gekozen om iets te maken van hoge kwaliteit, maar dat kost meer tijd om te editen. Wij zijn in principe zondag klaar met opnemen en dan begint voor het montage-team best een intense week om een film van een uur te maken in vijf dagen.” De Visser voegt eraan toe: “En de mix van de muziek moet dan ook nog worden gedaan en dat moet allemaal kloppen met het beeld. Dat kost veel werk, maar dat vind ik het tegelijkertijd het voordeel als je het vooraf opneemt. Vanwege de camerakwaliteit, de dromerigheid en de artistieke toegevoegde waarde die je daar in kunt steken. Dat is toffer dan een livestream.”
Artistiek minimalisme
De twee maken veel gebruik van de gelegenheden die de unieke filmlocatie aanbiedt zoals de galm, de verschillende soorten muren op het terrein en de ruime hallen. Maar ze proberen niet overboord te gaan en willen juist proberen het zo neutraal mogelijk te houden. “En dat vind ik heel tof aan deze samenwerking”, vertelt Verstand. “Het is heel moeilijk om andere mensen te vinden die durven iets minimaals te doen. Ik ben heel blij met Eefje dat zij dat intuïtief ook snapt.” De Visser voegt toe: “Ik ben echt fan van minimalisme. Want als je dan iets veranderd, dan heeft dat meer
impact.”
De spiegel
Ze willen de architectuur van de locatie in hun voordeel gebruiken en belichten met de spiegel van Verstand. “Ik denk dat we nu op een mooi punt zitten, waar we na veel experimenteren heel ingezoomd kunnen werken”, vertelt Verstand. Het idee van de spiegel zoals het in de loods hangt was eigenlijk een toeval vertelt Verstand. ‘’We wilden iets doen met een zon achter Eefje en de band, iets ronds dat licht geeft of weerkaatst. Dat werd uiteindelijk de grote aluminium spiegel die nu boven het podium hangt. Het project kan op verschillende manieren gebruikt worden, bijvoorbeeld om er een spotlight van te maken of door mensen elkaar kort te laten zien via de reflectie. We gebruiken de spiegel nu voor een video, maar ik denk dat het ook kan voor liveshows.” Ook vertelt hij dat er, voor de dertig kilo wegende spiegel, al een speciale flightcase gemaakt is voor als De Visser op tour gaat. Verstand vertelt niet aanwezig te zijn bij alle optredens, maar als het te zien is op Lowlands of Pinkpop dan zal hij er zeker bij zijn, vertelt hij lachend.
Nieuwe aanpak
Een tafel verder in de grote loods zit Harry Hamelink, artistiek directeur van MOMO. Hij vertelt dat dit jaar van MOMO vooral draait om ‘herbronnen’. “Herbronnen is een Vlaams woord dat ik graag gebruik. De betekenis van dat woord is voor mij om terug te gaan naar de inhoud. En dat is nu natuurlijk veel gebeurd tijdens de corona-crisis.” Volgens Hamelink draait het in de popmuziek altijd om die zestig minuten op het podium en hoewel dat heel mooi kan zijn, zit er volgens hem ook veel schoonheid in het proces voorafgaand aan die show. Over dat creatieve proces probeert hij al een tijdje een programma te maken. “Bij het herbronnen kwam ik uit bij het betrekken van het publiek bij dat creatieproces. En eigenlijk door corona vond ik dat dit de perfecte kans was. Dus we hebben het festival zoals het altijd in april is losgelaten en hebben MOMO Create & Perform ervoor in de plaats gezet. Een grote ode aan het creëren, want dat kan altijd.”
