Welcome to the Village beleeft sterke editie – ondanks juridisch getouwtrek

Lang was het spannend of het Leeuwardense alternatieve popfestival Welcome to the Village (WTTV) dit jaar door zou gaan: het kat-en-muisspel tussen een groep omwonenden en de organisatie sleept voort. Hoe lang houden ze het nog vol? En is het festival de strijd waard?

Tekst Gea Bruinsma & Jelmer Luimstra
Foto’s Xanne Wijkamp

Door ging het, maar hóe. Stichting Groene Ster Duurzaam is al jaren met het festival in een juridische strijd verwikkeld. Het festival zou storend zijn voor lokale diersoorten zoals de meervleermuis, zo gaat de officiële klacht, maar het heeft er alle schijn van dat het de leden van de stichting vooral te doen is om hun eigen weerstand tegen het evenement.

 

De rechter bepaalde op 18 juli dat Welcome to The Village ook dit jaar, alweer de zevende editie, door mocht gaan. Wel moesten de Leeuwarders voor de tweede maal op rij eerder de speakers uitzetten. Ging het festival eerst altijd tot drie uur ’s nachts door, afgelopen jaar werd dit vervroegd tot 1 uur ’s nachts. Dit jaar werd daar op de valreep nog eens een uur afgesnoept: vanaf middernacht mocht er alleen nog onversterkt worden geprogrammeerd.

De organisatie moest hierdoor aan de vooravond van het festival de line-up deels omgooien. Absurd, vond WTTV: ze hadden alles geluidstechnisch net zo voorbereid als de vorige keer. De organisatie sprak dan ook van ‘een paar zure mensen’ die voor deze extra inperking hadden gezorgd.

 

Onversterkt optreden
WtTV probeerde nog iets van een nachtprogramma te bieden, zij het onversterkt. Op de vrijdagnacht levert dat in een kleine tent een fascinerend optreden op van diverse Ghanese artiesten, die opereren onder de naam Kologo Power!, met als ondertitel ‘Acoustic Trance’. De fascinerende ritmische klanken en krachtige stemmen van de artiesten met een veelal activistische agenda houden een hypnotiserende greep op het publiek. 

Althans, op een deel ervan: wie verder dan grofweg de vierde rij verwijderd is van de tent, krijgt er bar weinig van mee. Geen slecht idee dus dat de groep artiesten ook op de zaterdagnacht geprogrammeerd is. Een andere oplossing komt in de vorm van een silent disco, een noodgreep die ook vorig jaar succesvol bleek.

Is dit juridische getouwtrek in de Groene Ster echter duurzaam voor een festival? Nee, vinden ze bij dancefestival Psy-Fi, dat in hetzelfde recreatiegebied plaatsvindt. Dit festival kondigde onlangs om dezelfde redenen aan volgend jaar te verkassen. Het lijkt aannemelijk dat het met WTTV dezelfde kant op gaat. Naast artistieke, moeten ook economische redenen meespelen: in de nacht verkoop je als festival een flink deel van je biertjes, dus als de nachtprogrammering wordt ingeperkt, verdampt een belangrijk deel van je omzet.

Er gaan geruchten dat WTTV een aanbod heeft gekregen van het Friese dorp Oranjewoud, dat veertig kilometer zuidelijker ligt. Maar hoe zonde zou het zijn als WTTV weggaat uit Leeuwarden? De stad was afgelopen jaar Culturele Hoofdstad van Europa, ironisch gezien mede dankzij de komst van het festival naar de stad. Het gaf de Friese provinciestad een economische duw in de rug en op het gemeentekantoor hebben ze het dan ook sindsdien over the legacy, oftewel: hoe behoud je als stad het culturele imago na 2018? Niet op deze manier, zoveel moge duidelijk zijn.

 

Spannende programmering
En dat terwijl WTTV een van zijn sterkste en spannendste jaren tot nu toe beleefde. De organisatie heeft nieuwe programmeurs aan boord en koos dit jaar voor een meer op de underground gerichte programmering. Zo konden liefhebbers van experimentele indie zich op de vrijdag vermaken met een sterk optreden van de Amerikaanse postpunkers The Soft Moon. De Amerikaanse avant-gardegroep Battles speelde op de zaterdag een verbluffende, experimentele show en de Amsterdamse orgelpostpunkers van zZz zorgden voor het letterlijk stomend hete hoogtepunt van de zondag.

 

Het programma was bovendien cultureel en muzikaal divers. Het ging van de vervreemdende country van Honey Harper tot de Baltische avant-garde van de Estse Mart Avi, die hard op weg is de croonende David Sylvian van zijn thuisland te worden. En laten we de vier wild dansende mannen van Borokov Borokov niet vergeten. De Belgen klinken als Kraftwerk, maar dan met flink wat drugs en energydrinks van een B-merk achter de kiezen. Ze lieten het publiek op vrijdagmiddag zien dat het geen nacht hoeft te zijn om volledig los te gaan. De ultiem kalme, zelfverzekerde Jenny Lewis voegde op de zaterdagmiddag een vleugje pastel toe aan een regenachtige dag, met onder meer een heuse reggaeversie van haar nummer The Voyager uit 2014. 

 

Afrikaanse groepen
Veel aandacht was er dit jaar ook voor Afrikaanse groepen. De Ghanese zangeres Wiyaala bracht aanstekelijke afropop, waarbij zelfs de meest stugge Fries niet stil kon blijven staan. Dezelfde dag betrad ze eerder ook al het podium, als onderdeel van het feministische collectief Grrrl, een door Soulwax-producer Laima Leyton opgezet project met zangeressen uit conflictgebieden. En jawel: op de zondag zagen we Wiyaala opnieuw op het podium staan, ditmaal tijdens het optreden van landgenoot King Ayisoba, dat met vrijwel alleen ritme-instrumenten tot het eind toe spannend wist te blijven. Dit soort acts en hun samenwerkingen maken een festival als WTTV zo uniek.

Bijzonder was daarnaast het optreden van The Blind Boys of Alabama: een groep oude, blinde Afro-Amerikaanse mannen die in een steeds wisselende samenstelling al sinds 1939 optreden. Ze stonden – en zaten, vanwege hun hoge leeftijd – op de vrijdagavond op podium Bontebok, waar ze met hun begeleidingsband een meeslepend gospeloptreden gaven. De mannen leefden volledig op zodra ze de microfoon beurtelings ter hand kregen – en mét hen het publiek.

 

Bieterballen
Naast muziek was er, net zoals voorgaande jaren, het project DORP, waarbij duurzame innovatie centraal staat. Bezoekers konden er voorlichting krijgen over de milieu-impact van kauwgom – van schrik kauwen ondergetekenden voortaan liever op een smintje of Tic Tac – en grijze stroom. 

Het festival wil zelf in 2022 volledig circulair en energieneutraal zijn. Op dit moment haalt de organisatie al het eten al van lokale producenten en zijn er allerhande vegetarische en zelfs veganistische opties: van bieterballen tot falafelbroodjes en vegahotdogs. Je beker koop je aan het begin en wissel je telkens bij de bar in voor een afgewassen exemplaar, waardoor het lopen over een zee van plastic hier niet nodig is. Munten gemaakt van plastic materiaal die aan het eind door de versnipperaar gaan? Zeker niet, op WTTV is pinnen de norm.

 

Mienskip bedreigd
Het geheel levert, zoals ze het hier in Friesland noemen, een gevoel van ‘mienskip’ op, wat zoiets betekent als gemeenschapszin. Al komen er bezoekers uit het hele land op WTTV af, de festivalweide met zijn meertjes geldt ook erg als een plek waar Leeuwarders naartoe gaan om oude en minder oude bekenden te treffen. Zou zoiets voortaan veertig kilometer verder worden georganiseerd, dan gaat er toch iets van die ‘mienskip’ verloren.

Tuurlijk kan het: Pinkpop is ook ooit van locatie veranderd. Of het echter goed zal zijn voor de door de gemeente gewenste legacy? We vermoeden van niet. Maar goed, wie wat wil, moet er ook voor werken: de gemeente Leeuwarden wacht de uitdagende taak alles op alles te zetten om WTTV te overtuigen in Leeuwarden te blijven – en ja, bij een festival hoort een volwaardig nachtprogramma. Strijd er dus voor, gemeente, want dit festival is dat meer dan waard.