Invloed van buitenaf: IJsland weerklinkt in Helge
21 januari 2021
Sommige bands ademen de sfeer van een landschap of stad waarin de liedjes ontstaan. Hoe sijpelt inspiratie van buitenaf door in de muziek? In deze serie onderzoeken we de invloed van de omgeving op het creatieproces van artiesten. Vandaag: Helge.
Tekst en foto’s Lisanne Lentink
Het grillige en mystieke landschap van IJsland is voor de ene persoon afschrikwekkend, terwijl anderen volledig geobsedeerd raken door het solitaire eiland. Helge Slikker hoort bij die laatste groep. De verfijnde liedjes van zijn laatste plaat Polar zijn ontstaan en opgenomen op IJsland. “Ik wandel rond waar ik ben, probeer te absorberen en mijn gedachtes en emoties een plek te geven, dan ga ik weer naar binnen, pak ik mijn gitaar en maak ik kleine notities. Langzamerhand wordt het een samenwerking tussen mijn eigen herinneringen en het land zelf.”
In sommige nummers hoor je het voortstuwende ritme van een roadtrip, zoals in het openingsnummer A Minute Without. Het tweede nummer Time to Part, klinkt juist als een wandeling door een uitgestrekt landschap waarbij de bas voetstappen zet en soms even stilstaat om even rond te kijken. De sussende meerstemmigheid in nummers als That The Sun May Shine tintelt zacht je oren, terwijl de eerlijkheid en onverwachte dynamiek van het album kippenvel op je armen tovert. Voordat de plaat uitkwam heeft Helge een verhalende theatervoorstelling gespeeld met een gedeelte van deze liedjes. Na deze theatertour nam hij op IJsland de plaat op met producer en drummer Dave Menkhorst. Gevolgd door de releaseshow in EKKO, vanwege corona daarna helaas geen clubtour. Die gaat ook niet meer komen. Het is tijd voor nieuw werk, hij heeft al het een en ander op de plank liggen.
IJsland verleidt
Je hoort IJsland niet alleen terug in de klanken van de muziek, maar zeker ook in de teksten. “Het nummer Home gaat bijvoorbeeld over hoe IJsland mij verleid heeft en nooit meer los zal laten. Ik schrijf het nummer zo dat het betrekking kan hebben op meerdere zaken, maar voor mij gaat het alleen maar daarover. Hoe je opgeslokt kunt worden door iets dat groter is dan jezelf.” Deze gedachte ontstond toen hij alleen over het eiland reed en ineens in de dichte mist belandde. “Het voelde alsof ik werd omarmd en opgezogen in iets wat geweldig is. Hoewel ook gevaarlijk, zoals een sirene.”
Ondanks dat Helges bezoeken aan IJsland niet meer op twee handen te tellen zijn, raakt het eiland hem nog steeds. Hij voelt zich klein en nietig in de leegte. “Er zijn geen schreeuwerige reclames, er is geen agressie op de weg. Het is minder opgefokt.” Ondertussen zoekt hij wat foto’s op van het landschap, zoals iemand die verliefd is zijn grote liefde trots laat zien. “Als je daar landt is het leeg. Dan kan je je eigen hart weer horen kloppen. Dat is magisch om mee te maken. Dat maak je niet mee in een huisje op de Veluwe. Het spijt me, ik krijg het daar niet voor elkaar, want ik ben nog op loopafstand van een supermarkt. Dat wil ik niet. Ik wil gewoon weg zijn.”
Parallelle realiteit
De compleet verlate plaatsen lokken Helge. Dit is onmisbaar naast zijn leven met een gezin en zijn werk als onder andere filmcomponist. “Ik heb een soort parallelle realiteit nodig. Vanuit daar kan ik kijken wat ik aan het doen ben en daarover schrijven. Ik heb altijd de koffer in de gang staan. Dat geeft mij vrijheid. Als ik dat niet zou hebben dan word ik een heel kribbig mannetje.” Hij is een paar keer per jaar een week weg. Het is geen vluchten, hij benoemt nadrukkelijk dat zijn dagelijks leven ook geweldig is, het is eerder een manier om te reflecteren en vrij te zijn van alle afspraken en regels. Hij sluit zich er volledig af van de buitenwereld. De isolatie souffleert hem nieuwe liedjes. “Wat gebeurt er met je, met je hoofd, je herinneringen en met wat je voelt?”
Invloed van andere muziek
Wat zijn Helges muzikale invloeden? Hij kiest één liedje dat hem inspireert en we maken portretfoto’s terwijl we samen naar dit nummer luisteren.
Helge luisterend naar Sigur Rós – Glósóli
“Dit liedje is fantasie, een reis. Als ik dit luister ben ik meteen op IJsland.” Helge wacht op de onvermijdelijke climax waar het nummer naar opbouwt: “Eigenlijk wil ik dat het oneindig blijft duren en dat het nog heel lang zo door blijft gaan.” Het gerekte geluid weerkaatst over het meer, terwijl achter hem auto’s over de provinciale weg razen.
Helge is opgegroeid met Bob Dylan en Neil Young. De americana- en singersongwriterstijl is nog steeds terug te horen, al was dat veel nadrukkelijker aanwezig in zijn eerdere werk, zoals met de band Storybox. “Mijn liedjes waren veel meer gestoeld op een structuur met een couplet en refrein”, tot hij toevallig met Sigur Rós in aanraking kwam. Helge sliep een jaar op zolder bij een vriend. Hij was weer bevriend met de geluidsman van Sigur Rós en zo leerde hij de muziek kennen: “Die ontmoeting met Sigur Rós en die muziek brak veel in mij open. Ik kreeg een hele andere manier van denken. Het helpt mij tot op de dag van vandaag met het maken van theater- en filmmuziek. Er is een bepaalde klankkleur die ik over heb genomen. Niet zozeer van Sigur Rós, maar meer het experimentele dat daar plaatsvindt.”
IJsland is onlosmakelijk verbonden met het creatieproces van de muziek die Helge maakt. Je droomt helemaal weg wanneer hij geestdriftig vertelt over de romantiek van de afzondering. Ondertussen piept de vaatwasser om aandacht. We zijn nog steeds in het doodgewone Nederland.
