I Am Oak: “Odd Seeds gaf mij een doel in een doelloze tijd”
18 december 2020
Subtiel, rustgevend en op een aangename manier meanderend, dat is inmiddels het ingeburgerde beeld bij het werk van I Am Oak. Geen geschreeuw, geen grote woorden, maar liever bedachtzaamheid. Zo ook nu, in deze tijden. In plaats van zich te verzetten tegen de omstandigheden besloot Thijs Kuijken het eindeloos repetitieve patroon van corona-dagen te omarmen en simpelweg te zien als een kans. Het resultaat van dat project is Odd Seeds, een dubbelalbum met mooie, verstilde varianten van bekende en ook minder bekende nummers.
Tekst Niels Steeghs
Foto’s Lisanne Lentink
De plannen zagen er mooi uit. Met het vorig jaar herfst verschenen Osmosis zou I Am Oak zelfs naar Canada trekken. Door bijna alle plannen kon een dikke streep dankzij de op aerosolen zwevende onzichtbare vijand. Net als ieder ander moest Kuijken dus improviseren. In plaats van de fysieke reis ging hij op zoek naar het avontuur in zijn eigen private universum. Het werd een mooie duik in zijn inmiddels uitvoerige catalogus. Tijdens de eerste lockdownperiode startte hij een lange sprint die hem voerde langs liefst vijftig opnames. Op 27 maart was Hidden Cove het startpunt van zijn marathon, die hij als een muzikale monnik volbracht. Nu hangt hij aan de telefoon vanuit zijn eigen verborgen baai, zijn thuisstudio in Utrecht.
Er alles uitgehaald
Kalm als altijd vertelt hij: “In maart was het even helemaal stil. Ik wilde een teken van leven geven en dacht aan een livestream, maar het internet bij mij thuis is niet superstabiel. Ik was bang dat dat niet fatsoenlijk ging werken. Dus ik dacht dat het leuk idee was een liedje live te spelen en online te plaatsen. Iedereen zat thuis, ik ook. Het was een kijkje in de keuken, door de plek waar ik opneem ook te gebruiken als de plek waar ik die liedjes speel. Na het eerste liedje waren de reacties erg leuk, dus toen dacht ik: ik doe er nog wel eentje. Toen kwam de volgende dag en dacht ik er nog wel eentje te kunnen opnemen. En zo ontstond een soort setlistje van een soloshow, verspreid over een paar dagen. Van dag tot dag ging het verder, zo lang ik het leuk vond. Na veertig liedjes dacht ik: nu loopt het een beetje op zijn eind en waren de liedjes die ik wilde spelen op. Ik wilde niet gaan opvullen met covers, dus voelde ik dat ik het naar het einde moest brengen. Vijftig leek me een mooi getal om bij te stoppen. Ik heb er alles uitgehaald wat er inzat.”
Kuijken maakt een ontspannen indruk en vertelt met plezier over het proces dat hij doormaakte. Bedachtzaam als altijd, dat wel. Regelmatig neemt hij een denkpauze, laat zijn woorden eerst van binnen centrifugeren om daarna met een antwoord te komen. Hij vertelt hoe hij het gedwongen thuisisolement naar zijn hand zette, hoe hij dat rustig onderging en hoe hij de tijd benutte om er iets nuttigs mee te doen. Hij volgde zijn eigen routekaart voor onthaasting, doet zijn ding altijd via de toeristische route in plaats van de snelweg. De schrijfflow kwam vanzelf en vaak. “Dus dat is wel chill”, zegt hij op de kenmerkende ingetogen, droge manier. Een dikke twee maanden was hij al zoet met zijn dagelijkse videoproject, daarna trok hij zich opnieuw terug in zijn eigen geborgen omgeving om te schaven aan wat hij gemaakt had. En tussendoor kwam er ook al nieuw werk uit zijn vingers.
Back-upliedjes
De keuze voor de nummers maakte hij dagelijks: “In eerste instantie had ik een paar liedjes in gedachten. Daarna kwam er steeds wel weer een ander liedje naar boven zonder dat ik daar veel moeite voor hoefde te doen. Op een gegeven moment kwamen er ook af en toe verzoekjes. Die probeerde ik in te passen. Daarna was ik wat meer aan het zoeken, naar wat oudere dingen of zelfs liedjes die ik nog nooit had gespeeld. En liedjes waar ik al eerder een andere versie had gemaakt, maar wat nooit was gelukt. Zo hield ik het voor mezelf interessant. En ik had ook wat back-upliedjes, voor als het een dag niet goed lukte. Ik heb vaak geprobeerd nieuwe versies te maken. Een lied dat in de opname met akoestische gitaar en zang was, deed ik dan met keyboard bijvoorbeeld. Pianoliedjes van de vorige plaat ging ik dan weer op akoestische gitaar spelen.”
What this time has been
As it passed on a whim
It will be a furrow
(Furrows)
Hoe gelaten en veerkrachtig hij het lot onderging, ook Kuijken had echt wel even een dip. Die kwam met name na de zomer. “De eerste periode, toen was het nog spannend, onbekend. Daardoor was dat minder vervelend. Niemand wist in die eerste periode exact wat er ging gebeuren. Ik kon mij er maar beter bij neerleggen. En afgelopen oktober hadden we eigenlijk een tourtje staan in Zwitserland, dat eerder stopgezet was maar uiteindelijk wel door kon gaan. Toen alles beter leek te gaan in de zomer kon er opeens weer meer, maar net voor oktober kwam de tweede golf. Dat vond ik wat lastiger dan de eerste ronde van alles cancelen. Het leek de goede kant op te gaan, dat gaf weer hoop. Nu het na een betere periode weer slechter gaat voelt dat ook als een terugval. Dan lijken er nieuwe perspectieven te komen, die vallen dan ook weer weg.”
“Aan de ene kant is het gek om straks weer te spelen, aan de andere kant niet. De afgelopen zes maanden heb ik vier shows gedaan. Het was als vanouds, maar de setting was heel anders, met alle restricties, anderhalve meter, mondkapjes, de hele procedure eromheen. Alles is anders, maar ook weer een beetje hetzelfde. Aankomen, wachten, soundchecken, weer wachten, even eten, nog meer wachten. En dan komt de show. Dat is vertrouwd. Dat mijn muziek zich goed leent voor dit soort shows waarbij iedereen zit om te luisteren, is dan wel weer een voordeel.”
I’ll write down all my days
All my nights too
Each move I make
All I do or say
Until I’ve detailed all my ways
What do I do in the meantime
With my time?
(Between Worlds)
Subtiel prikkelen
Met zijn muziek voert hij mensen weg, neemt ze mee in de natuurlijke elementen die hij bezingt, maant ze muzikaal tot kalmte door subtiel te prikkelen. Bijna door in hun oren te fluisteren. Rust, onthaasting. Precies dat waar mensen naar zoeken nu, in tijden van corona. “Odd Seeds vertegenwoordigt voor mij absoluut het gevoel van een bepaalde tijd. En tegelijkertijd is het ook een mooi document geworden van alles wat ik gedaan heb, in zekere zin. De liedjes op de plaat gaan grofweg van 2008 tot 2020, met zelfs nog eentje die stamt uit 2006. Het is zelfs een heel overzicht van mijn oeuvre. Een soort greatest hits, zeg je? Ja, haha, een greatest hits zonder hits. Het herhalende patroon van dagen zit er in. Dit was mijn doel in een doelloze tijd, nadat ik eerst alles op de schop moest gooien. Dit proces gaf mij structuur. Dat daar nu een mooi album uit voort is gekomen, helpt mij om het niet te zien als een verloren jaar, wat ik in maart nog wel dacht.”
Tussen alle herbewerkte liedjes op Odd Seeds staat ook nog een nieuw nummer, met de veelzeggende titel That’s That. Het was het slotstuk van de vijftig liedjes (waarvan er 26 de plaat haalden). “Toen ik na veertig video’s voelde dat het een beetje richting het einde ging, had ik het gevoel dat het mooi was om met één of twee nieuwe dingen af te sluiten. De dag voor de vijftigste video kwam ik met dit lied, dat werd een soort terugblik op de periode. Een afsluiter van de serie en van een tijd.” Na een lange denkpauze zegt Kuijken: “Het is een acceptatieliedje geworden, over wat er gebeurd is de laatste paar maanden, in die hele periode. Niet per se dat het goed is zo, maar wel dat dit het is, dat we hier mee moeten leren omgaan.”
Of dat nummer een voorbode is van wat volgt, daar is Kuijken nog niet over uit, al heeft veel nieuw materiaal wel eenzelfde gevoel. “Eigenlijk zit ik nog in de fase van schrijven en verzamelen, daarna komt de fase waarin het een vorm gaat vinden. In principe ben ik daar nu de hele tijd tussendoor mee bezig. Ik wil al heel lang een echte bandplaat, waarbij de band dan ook echt meeschrijft. Dan bied ik het geraamte en vullen we samen verder alles in.” Om daar lachend aan toe te voegen: “Maar meestal loopt het dan toch weer zo dat ik alles ga doen. En als het zo nog even doorgaat is dat wel plausibel. Als ik ook de komende maanden thuis moet doorbrengen wordt opnieuw helemaal alleen iets in elkaar knutselen toch weer interessant.”
Odd Seeds verschijnt op 18 december bij Snowstar Records en is verkrijgbaar als dubbel-LP en cassette.