We spraken Marieke McKenna, het brein achter het jonge Mink Records
| "Voor mijn gevoel is er een positieve ontwikkeling gaande"
29 juli 2017
Op een broeierige zomerdag stap ik binnen in een ruim appartement in het centrum van Den Haag. Naast de indrukwekkende platencollectie liggen in de woonkamer verscheidende muziekinstrumenten en een aantal muzikanten op matrasjes. Deze woning is tevens het hoofdkantoor en binnenkort ook de studio van Mink Records, een onafhankelijk platenlabel opgericht door Marieke McKenna. Eenmaal binnen legt Marieke uit dat de half slapende muzikanten deel uitmaken van de Schotse psychedelische folkgroep Avocet, die ten tijde van dit interview bezig zijn met opnames bij het Abbey Road Institute in Amsterdam en bij Marieke verblijven. Een relatie tussen label en artiest die het zakelijke overschrijdt, blijkt kenmerkend voor Mink Records.
Tekst Edo Storm
Foto’s Pierre Zylstra
Marieke is geen gemiddelde 22-jarige. Met Mink heeft ze al een aantal welbezochte live-avonden georganiseerd (o.a. in OT301, de Vondelkerk, Beachclub Indigo, Cottiers Theatre Glasgow en op de Grote Markt) en een aantal spraakmakende releases de wereld in gebracht, waaronder de Parable EP van The Stangs en de debuutplaat van Amsterdamse zangeres Pitou. Naast het runnen van Mink doet Marieke een onderzoeksmaster filosofie in Utrecht en is ze nog betrokken bij allerlei andere projecten, waaronder een denktank van de gemeente Den Haag over het groen in de stad en werkt ze als editor bij een wetenschappelijk journal over de geschiedenis van de natuur- en sterrenkunde. The Daily Indie besloot langs te gaan in Den Haag om meer te weten te komen over Marieke zelf, Mink Records en de muziek.
Nadat we ons geïnstalleerd hebben op een zonovergoten dakterras, duiken we al luisterend naar het luiden van de klokken van de Haagse Grote Kerk het interview in. We praten over de wortels van Marieke’s muzikale interesse. Ze vertelt dat die, zoals vaak het geval is, te herleiden zijn naar haar ouders, die beiden een breed spectrum aan muziek beluisteren. ‘’Mijn vader heeft wel eens gegrapt dat ik een mening had over muziek zodra ik me kon uitdrukken. Op de lange autoritten waren er altijd bepaalde cassette bandjes die ik per se wilde luisteren, soms tig keer achter elkaar. Lady Marmalade van Patti Labelle was zo’n nummer, dat ik luid meezong, uiteraard niet wetende wat de Franse text ‘Voulez-vous coucher avec moi?’ betekende….’’ Hoewel haar fascinatie voor muziek dus al vanaf jonge leeftijd gevoed werd door haar omgeving, ging Marieke voornamelijk zelf muziek ontdekken met de opkomst van het internet. ‘’Limewire, YouTube – uren lang doorklikken, luisteren, lijstjes maken. Ik was de eerste uit mijn basisschool klas met een iPod, een roze mini, met daarop een vreemde mix van jazz, klassiek en reggae, maar ook 50 Cent, The Cure, Abba en Nirvana. Leuk om te zien wat je als kind uitkiest zonder enig idee te hebben wat ‘cool’ of ‘goed’ zou moeten zijn.’
Ik vraag Marieke waar de drang vandaan kwam om een eigen label op te richten. Ze vertelt dat het praktische antwoord daarop, hoewel niet het primair motiverende, is dat ze altijd omringd is geweest door creatievelingen en dat ze al snel in een soort organisatorische rol terecht kwam.’’Die regelskills werden professioneel onderlegd tijdens de vier jaar die ik bij Unexpected Records heb doorgebracht, het label van Perquisite, waar ik ging werken toen ik zeventien was; mijn eerste echte baan in de muziekindustrie. Met de ervaring die ik daar opdeed, hielp ik muzikale vrienden steeds vaker met dat soort taken, bio’s schrijven en zo.’’
Nog belangrijker voor de echte motivatie om Mink op te richten, was misschien wel de idealistische visie die voortkwam uit een observatie dat er een gebrek was aan alternatieve muziekplatforms in Nederland. “Dat werd me extra duidelijk toen ik even in de UK woonde, waar dat veel meer leek te leven”, zegt ze. “Met Mink probeer ik dan ook iets specifieks bij te dragen aan het Nederlandse muzieklandschap. Er zijn heel veel goede muzikanten in Nederland, en best een interessant genrespectrum. Dit wordt naar mijn idee niet echt weerspiegeld in de platforms die de muziekscene zouden moeten coveren, uitzonderingen uiteraard daar gelaten. Vanuit professioneel oogpunt zijn labels, publishers, radio stations, TV, blogs, venues enzovoorts essentieel om echt een groter platform te bereiken met je muziek. Als die platforms niet echt ruimdenkend zijn qua genre en sound bereik je als artiest al snel het plafond van wat mogelijk is. Volgens mij is dat hier wel een beetje een probleem.’’
Vooral in het Nederlandse radio circuit ontbrak het volgens Marieke aan aandacht voor alternatieve muziek. “Door de dominantie van een kleine groep zenders is het lastig om als minder commerciële act gehoord te worden door een groot publiek. Daar is in landen als België en de UK meer ruimte voor. Het is niet ondenkbaar dat je daar als klein bandje op een van de kanalen van bijvoorbeeld de BBC komt.’’ Maar recente ontwikkelingen geven Marieke positieve hoop. ‘’Er zijn veel vette acts, festivals, blogs en labeltjes aan het opduiken op dit moment, en Spotify begint ook steeds meer invloed te krijgen ten opzichte van de radio. Voor m’n gevoel is er een positieve ontwikkeling gaande.’’
‘’De band met artiesten is veel meer dan alleen een zakelijke relatie.’’
We komen te praten over muziek die belangrijk is geweest voor Marieke’s muzikale ontwikkeling. Al jong was ze een liefhebber van jazz. “Kind of Blue van Miles Davis is nog steeds mijn go-to plaat voor als ik rustig thuis ben. Die luister ik wekelijks en raak ik nooit zat. Hetzelfde geldt voor John & Alice Coltrane.’’ De grote vrouwelijke zangeressen uit de jazzmuziek, zoals Billie Holiday, Nina Simone en Ella Fitzgerald, zijn ook erg belangrijk voor Marieke. “Als puberale tiener maakte de esthetiek van die traditie, die voor m’n gevoel het melancholische in de wereld zo mooi vertolkte, indruk op me. Eerste liefdes en zo. Het was een deel volwassen worden in de zin dat als ik niet wist wat ik aanmoest met hoe ik me voelde, die muziek het wel leek te weten.’’ Het luisterspectrum blijft niet bij jazz. Marieke noemt Talking Heads, David Bowie en Debussy, maar ook Bossa Nova-figuren als Baden Powell, Vinícius de Moraes, en specifiek de eerste plaat Blue Lines van Massive Attack.
“Op iets latere leeftijd kwamen daar ook meer beat en psychedelic rockbands bij, zoals CAN, Love, The Doors, Donovan, The Zombies, Jefferson Airplane, en Sweet Smoke, veel dingen uit de jaren 60 en 70 dus. Ik heb ook een grote liefde voor muziek uit Mali en Senegal, zoals Baaba Maal, Oumou Sangaré en Ali Farka Touré, en Indiase muziek zoals het werk van Anoushka Shankar. De afgelopen jaren ook veel dingen die teruggrijpen naar de lange Britse folktraditie: John Martyn, Bert Jansch en Nick Drake bijvoorbeeld. In m’n tienerjaren heb ik heel veel hiphop geluisterd. Artiesten als A Tribe Called Quest, Pete Rock, the Pharcyde, Digable Planets, Bahamadia enzo. Ik was altijd geïntegreerd door de combinatie van dichterschap en verhalend vertellen, met zo veel stijl en creativiteit.”
Als jong meisje fungeerde veel artiesten tevens als rolmodellen voor Marieke. ‘Kate Bush vind ik als persoon heel interessant, evenals Hope Sandoval (van Mazzy Star), Alice Coltrane, en Erykah Badu bijvoorbeeld. Ik maak me de laatste tijd veel zorgen om meisjes uit de generaties na mij die in hun onzekere jaren dagelijks gebombardeerd worden met suffe Instagram-influencers als zogenaamde rolmodellen. Verdrietige toestand dat de Kardashians als bewonderenswaardiger worden gezien dan al die talloze interessante figuren in de muziek, literatuur en wetenschap, zoals voor mij Kate Bush, Mary Somerville, Marie Curie en de Brontë zussen dat waren.’’
‘’Verdrietige toestand dat de Kardashians als bewonderenswaardiger worden gezien dan al die talloze interessante figuren in de muziek.’’
De meeste platen worden bij Mink uitgebracht op CD, cassette en/of vinyl. Ik vraag aan Marieke wat haar mening is over de rol van fysieke geluidsdragers in 2017. Ze is optimistisch over de toekomst: “Volgens mij is de comeback van vinyl nu wel een feit. Het heeft iets te maken met hoe je een kunstwerk beleeft, of dat nou muziek of iets anders is. Een plaat opzetten is vaak een sociale bezigheid, met vrienden muziek uitwisselen en samen zitten en luisteren. Als je een nummer niet chill vindt, moet je meer moeite doen om het over te slaan, waardoor je het misschien uiteindelijk juist wel gaat waarderen. In een tijd waar alles super snel gaat is zo’n luisterervaring iets speciaals.’’ Dat speelt wel mee in de keus om de platen op Mink ook fysiek uit te brengen. ‘’Je hoort de plaat op de manier waarop de artiest het bedoeld heeft. De volgorde is iets waar veel overweging in zit, het wordt niet voor niets als geheel uitgebracht. Dat geheel gaat deels verloren door streaming-services als Spotify. De meestbeluisterde nummers staan bovenaan, waardoor de nummers die wat minder ‘hitjes’ zijn, naar beneden verdwijnen. Vaak zitten daar pareltjes tussen.’’ Vinyl en CD uitbrengen blijft Marieke in de toekomst ook wel doen met Mink. ‘’Maar Spotify is natuurlijk ook mega belangrijk. Veel mensen ontdekken daar nieuwe muziek, dat is ook veel waard, en een super goede ontwikkeling.’’
Als ik vraag naar wat Mink-artiesten kenmerkt, moet Marieke even denken. “Het zijn in ieder geval voornamelijk jongeren, die overigens wel vrij goed weten wat ze willen met hun muziek. Ik ben ook niet per sé op zoek naar acts die alleen maar willen vernieuwen. Ik vind de druk om altijd maar vernieuwend te moeten zijn een beetje ongefundeerd, en heel weinig mensen slagen daar echt in. Soms kan iets ook gewoon interessant zijn, ondanks dat het teruggrijpt op oudere tradities. Het is geweldig als er iets origineels gebeurt, en dat is ook wel een streven, maar vernieuwen om het vernieuwen spreekt me niet altijd aan, ook omdat er al zo veel gedaan is. Tradities eren, herinterpreteren en fuseren wordt al eeuwen lang gedaan, over de hele wereld. Respect daarvoor is de afgelopen decennia een beetje wegebt, een aspect van modernisering denk ik. Misschien verdient de muziekgeschiedenis wel wat meer herwaardering, er is zo veel om inspiratie uit te putten.’’ Ze voegt daar aan toe dat originaliteit ook ligt in de karakters van de artiesten waarmee ze samen werkt: “Er zijn altijd bandjes die een beetje hetzelfde klinken, maar het gaat ook om de personen er achter en hun ideeën over dingen. Praktisch gezien is een goede persoonlijke klik van groot belang. Een release is iets dat je samen onderneemt, dus je moet er als team voor gaan.’’
Haar laatste criterium voor iets uitbrengen is dat ze de muziek zelf op zou zetten. “Want ik luister dingen niet alleen op basis van mijn eigen smaak maar ook uit een best analytisch meta-perspectief: wat gebeurt hier precies qua sound, tekst, instrumenten, referenties, opname, productie, in welke traditie staat het. Ik moet zo luisteren om te doen wat ik doe met Mink. Maar er zijn ook genoeg momenten dat ik gewoon als normale luisteraar luister. Als dat nog kan na al het analytische weet ik dat de plaat echt goed is.” Ze legt wel uit dat het lastig is om een universele waarde te bepalen tussen de artiesten die ze uitbrengt, omdat Mink Records nog zo’n jong label is: ‘’Ik heb een sterk idee van welke gaten ik nog op wil vullen binnen dat genre spectrum, maar ik wil ook niets overhaasten.’’
De muziekindustrie wordt in zeker mate nog steeds gedomineerd door mannen. Ik vraag aan Marieke of ze dit ook zo ervaart. “Ik denk zeker dat daar een probleem zit’’, vertelt ze, om direct weer even te twijfelen over wat ze net heeft gezegd. ‘’Ik heb eigenlijk altijd gewoon gedaan wat ik wilde doen en de seksistische opmerkingen geprobeerd te negeren. Als je dingen goed doet, kunnen mensen uiteindelijk niet zo veel meer zeggen.’’ Ze vertelt dat ze wel eens opmerkingen krijgt: ‘Ja, dat zal vast wel makkelijker lukken als leuke jonge meid’. Of: of ze de stagiaire of het merch-meisje is bij Mink.
“Af en toe wordt me gevraagd of ik stagiaire of het merch-meisje ben bij Mink Records, maar daar lach ik om.’’
“Daar lach ik om. Het ding is dat je kunt niet winnen bij dat soort gasten. Als je succes hebt, komt dat door je vrouwelijkheid, als je faalt ook. Tuurlijk is dat zorgelijk, maar mijn werkt komt voort uit mij zelf, wat ik wil, niet wat anderen vinden. Daarnaast is het merendeel van m’n mannelijke collega’s niet zo. Ik omring me ook bewust met mensen die niet zo denken. Ik geloof uiteindelijk gewoon in hard werken, een flinke dosis humor, schijt hebben en het doen. Als je zelf weet dat die opmerkingen vanuit een onwetende plek komen, heb je er weinig last van. Dat werkt voor mij. In de muziekindustrie en daar buiten’’.
Mink Records is opgezet als een multinationaal label. Marieke werkt zowel met Britse als met Nederlandse artiesten. Ik vraag haar naar wat de toegevoegde waarde daarvan is voor Mink. “Je hebt te maken met twee verschillende industrieën. In Nederland werkt het best anders dan in Groot-Brittannië. Als ik in Nederland ergens tegenaan loop, kan ik soms wel doorzetten in de UK.’’ Ze legt uit hoe het multinationale aspect van Mink haar meer ruimte geeft om creatief met marketing bezig te zijn. ‘’Het biedt bijvoorbeeld meer interessante plekken om optredens te organiseren en meer gelijkgezinde individuen om mee samen te werken. Het idee achter Mink is ook om de muzikale en sociale banden tussen de landen te versterken. Een voorbeeld is dat hier nu een paar Schotse dudes in m’n woonkamer liggen die komen opnemen in Amsterdam, die overigens paar maanden geleden in Glasgow met Pitou uit Amsterdam hebben samengespeeld op een Mink Label Night. Het is super leuk om te zien dat daar vriendschappen uit ontstaan.’’
Ook wil Marieke aan haar Nederlandse artiesten laten zien wat het buitenland te bieden heeft. “In Nederland is, zoals altijd, alles super efficient geregeld. Er is dan ook een logisch traject dat je doorloopt als beginnende artiest, Popronde enzo. Die ongeregeldheid in het buitenland zorgt vaak voor irritatie en is lastig maar laat soms op een twisted manier wat meer ruimte over voor verassingen en onverwachte succesverhalen. Zo nu en dan is dat wel verfrissend. Beide landen hebben hun voordelen.’’
Ten slotte vraag ik Marieke naar haar toekomstplannen voor Mink Records. Na de zomer komen er een aantal releases, waar al lang aan gewerkt wordt. Ook zijn er nieuwe samenwerkingen aangegaan die nog bekend gemaakt moeten worden. “Ik ben op dit moment met veel projecten bezig en ik ben na aan het denken over hoe ik kan groeien op een manier dat het wel nog dicht bij de kern blijft, zakelijk en creatief gezien. Ik ben heel gemotiveerd om de infrastructuur van de back-office business kant nog meer uit te breiden, omdat ik weet wat voor deuren dat opent voor de creatieve projecten.’’ Op de lange termijn weet Marieke niet wat er gaat gebeuren. “Ik hoop dat ik gewoon met een aantal gelijkgezinden kan blijven samenwerken en dat ik net als in het afgelopen jaar steeds weer nieuwe mensen kan blijven ontmoeten. Dat was een enorm voordeel van Mink wat ik niet echt had voorzien. Ik heb door Mink zo veel creatieve en prettige personen kennen, dat is echt een verrijking geweest.’’
Marieke is tevreden met het eerste jaar van Mink Records en dat mag ook. Bij The Daily Indie zijn we in ieder geval heel benieuwd naar wat de toekomst in petto heeft voor het jonge label en de jonge eigenaresse.
Meer van dit soort verhalen blijven lezen? Steun dan het werk van The Daily Indie door lid te worden! Nu voor maar 10 euro per jaar.