Feature

Surfer Blood: een waanzinnige band met een nogal duister verhaal, om het licht uit te drukken

| The Daily Indie Presents: Surfer Blood @ Rotown (10-03)


5 maart 2017

Het is misschien wel een van de meest spraakmakende bands van de afgelopen jaren. Niet per sé vanwege de continue stroom hoogtepunten, want het is een carrière die uit complete highs en ontzettend diepe lows bestaat. Van een razend goed ontvangen debuut met Astro Coast in 2010, tot de dood van gitarist Thomas Fekete in 2016. 

Van The Daily Indie schetsen Ricardo Jupijn en Merijn Kramer een profiel van de Amerikaanse band geschetst, om hem beter te leren kennen voor de The Daily Indie Presents-show op vrijdag 10 maart in Rotown. In verschillende thema’s bespreken we de laatste jaren van Surfer Blood: hoe het leven voor de band niet altijd even makkelijk is geweest, hoe bijzonder het is dat hij überhaupt nog bestaat en zichzelf ook nog eens opnieuw heeft uitgevonden. De band heeft zich namelijk door niets of niemand klein laten krijgen en klinkt op het vierde album Snowdonia net zo zelfverzekerd als in de begindagen.

 



Leden van The Daily krijgen vijftig procent korting op deze show. Lid worden doe je hier!

 

Hoe het allemaal begon
John Paul Pitts (zanger/gitarist) en Tyler Schwarz (drummer) spelen voor het ontstaan van Surfer Blood al een tijd samen in allerlei bands. In Orlando, Florida maken de twee een periode muziek onder de naam Jabroni Sandwich. Na eerst nog een tijd shows te spelen in de stad, verhuizen zij in 2008 terug naar hun geboorteplaats West Palm Beach in dezelfde staat. Daar ontmoeten zij gitarist Luke Bovat en bassist Freddy Schwenk. Samen starten ze TV Club, waar het kwartet het gros van het materiaal voor debuutalbum Astro Coast heeft geschreven.

TV Club komt echter tot zijn einde omdat Bovat uit de band wordt getrapt, waardoor Freddy Schwenk er ook mee stopt en beide heren weer op zichzelf zijn aangewezen. Het idee om het materiaal van TV Club uit te brengen blijft bestaan, tot het moment dat de twee op een afterparty van Ultra Music Festival in 2009 gitarist Thomas Fekele tegen het lijf lopen. Al snel wordt de band hernoemd naar Surfer Blood en besluiten het viertal er een missie van te maken om zoveel mogelijk te touren en snel een debuut uit te brengen.

Fun fact: de bandnaam is ontstaan doordat Schwarz en Pitts vrij willekeurig op de bandnaam kwamen. Tegenover The Aquarian vertelt hij. “It was our drummer, who has an interesting way of constructing sentences, haha. We had packed for a trip and he had a Hurley backpack, and I was making fun of him, because I thought it was goofy that he had that. His response was like, ‘Well, you wouldn’t understand, it’s in my blood. I have surfer blood.’ And I was like, ‘WOAH! Say that one more time.’”

 

 

Het megadebuut in 2010
En dat album komt. Na in 2009 de single Swim uitgebracht te hebben, ontstaat er al snel de nodige buzz rondom de band en worden de ideeën voor een plaat steeds concreter. Astro Coast, gemaakt in het studentenkamertje van Pitts, wordt in januari 2010 uitgebracht via Kanine Records en sleept daarna de ene goede review na de andere binnen. De band wordt vaak beschreven als dé indiescene-debutant van  2010. De bezoekers van SXSW zien Surfer Blood dat jaar als een van de hoogtepunten van het festival. Daarna volgen vele, vele gigs, met een flinke tour die de band in het debuutjaar naar festivals in Europa, Azië en Australië brengt. Ondertussen wordt het album door Pitchfork benoemd tot Best New Music, met een 8,2, en blijft de hype rondom de band nog wel even hangen .

 

 

Rechtszaak tegen Pitts
Het is een zaak die altijd aan de band en vooral aan zanger John Paul Pitts zal blijven plakken – ook al is hij vrijgesproken. In 2012 wordt de zanger namelijk gearresteerd wegens huiselijk geweld na een geëscaleerde ruzie met zijn ex-vriendin. Op het moment dat het nieuws naar buiten komt, besluit de band de eerste weken geen commentaar te geven, waardoor de destijds 26-jarig Pitts op internet al snel de Chris Brown van de indiescene wordt. Aan Stereogum vertelt hij in de zomer van 2013: “I understand that there’s a lot of speculation that goes on about it. I haven’t really said a whole lot about it up until this point out of respect for the situation and everybody involved and how delicate it is. You know, I’m still wounded. It’s still hard for me to think about it and talk about it even with my closest friends, so you know, the idea of talking about it publicly … It’s just you know, it’s just something I wasn’t prepared for until now. I think it’s been both exaggerated and oversimplified so far. Also, I was actually never convicted of any crime. I was never guilty of any crime. These are things that I think that have sort of gotten distorted along the way. And I would like to say that that is hard.”

De zaak werpt al snel een schaduw over de band en zijn zo goed ontvangen debuutalbum. Verschillende artiesten willen na de aangespannen rechtszaak niet meer met de band op tour en de tweede plaat (Surfer Blood heeft dan net getekend bij majorlabel Warner), moest op dat moment nog verschijnen. “Certain people started looking at us like we were strangers again“, zegt gitarist Fekete tegen Pitchfork in 2013, “which is obviously a bit heartbreaking, but it was expected as well.” De vliegende start van de band komt langzaam weer tot stilstand en Surfer Blood probeert er alles aan te doen om uit de negatieve publiciteit te komen.

Ondertussen wordt Pitts vrijgesproken en raadt de rechtbank Pitts dringend aan om een anger management course te volgen, wat hem naar eigen zeggen erg geholpen heeft. “That was helpful. I still drink, but I think I’m a lot better now and I have some control. But there have been times when I haven’t”, zegt Pitts in hetzelfde Pitchfork-interview. Daardoor blijft het een ietwat schimmige zaak, Pitts zegt ook: “I deeply regret everything that happened that night. I think people take take this incident as a reflection on my character, even though it was a mistake and the outcome of a horrible situation.”

Zelf heeft Pitts op de bandwebsite een statement geschreven om het verhaal voor eens en altijd af te ronden. En zoals gezegd, is Pitts vrijgesproken en is het de band alleen maar te prijzen dat zij gezamenlijk door deze periode heen zijn gekomen, platen uit hebben gebracht en zijn blijven touren. Een prestatie op zich en oorzaak dat de art met het verstrijken van de tijd weer gescheiden is van de artist.

 

Van indielabel naar majorlabel en weer terug naar indie
Na het succes van debuutplaat Astro Coast komt de band al snel onder de vleugels van majorlabel Warner Bros. Er wordt een grote zak geld op tafel gesmeten, de muzikanten worden van feestje naar feestje gesleept en de band trekt vanuit het studentenkamertje van Pitts naar een dikke studio in Los Angeles. Aan de Amerikaanse westkust neemt de band het album Pythons op in een fancy studio met producer Gil Norton, die eerder werkte met Pixies, Echo And The Bunnymen en Foo Fighters. Aan Interview vertelt de frontman eind 2013 het volgende over deze periode: “It all felt really magical. That sort of history, Gil’s catalogue, all the records that have been made there. It definitely romanticized the place for us. It’s a nice studio, but having that in the back of our mind is definitely inspiring. Everything we’d done up until [the record] had been home recording projects either in our bedroom or our friends house or something. We were ready to take the next step and try something new. I’m glad we did it. I’m really proud – I think it turned out great.

De plaat komt uit in de zomer van 2013 en al snel is het duidelijk dat Pythons niet zo lekker wordt ontvangen als de band hoopt. Om het allemaal nog dramatischer te maken, wordt Surfer Blood ook nog eens gedropt door Warner na hun ’tweede-album-uitstapje’. “It was frustrating when our record kept getting pushed back. So at the end of 2013 we parted ways with Warner Bros. We were dropped, but we kinda knew it was coming and we kinda were like, ‘Well let’s make this new record. Let’s not overthink it. Let’s just write 10 songs, press record, and trust ourselves”, zegt Pitts tegen Chicago Inner Review in 2015.

Het blijkt uiteindelijk precies hetgeen te zijn wat Surfer Blood nodig heeft, want de band krijgt hun oude DIY-attitude weer te pakken. De band laat hun muziek en creativiteit de vrije loop, neemt alles zelf op in het huis van de drummer, slaat weer aan het experimenten en het spontane resultaat mondt uit in 1000 Palms. De band heeft op dit moment ook wel even een ‘winner’ nodig om weer terug te komen, maar de plaat wordt goed ontvangen met onder meer een acht van Clash Music, The Line Of Best Fit en een zeven van NME.

 

Het overlijden van gitarist Thomas Fekete
Het heeft iets macabers om ‘deceased’ te zien staan achter de naam van Thomas Fekete op de Wikipedia-pagina van de band. Na genoeg pijnlijke momenten in de geschiedenis van de band, spant 2016 de kroon. Het is het jaar waarin de 27-jarige gitarist overlijdt aan een zeldzame en taaie vorm van kanker. Fekete is jarenlang degene die met Pitts de Surfer Blood-kar trok. De twee doen bijna alle interviews en hij is degene die de band naar nieuwe hoogtes brengt met zijn energie en muzikale vooruitstrevendheid. Fekete spoort Pitts al die jaren aan om zijn muzikale horizon te verbreden en stort op die manier veel nieuwe invloeden in de liedjes van Pitts en daarmee Surfer Blood.

Net voor de release van het derde album 1000 Palms in 2015 besluit Fekete te stoppen met touren. Pitts vertelt over deze periode het volgende tegen Billboard. “He had just gotten married that fall and on his honeymoon he began to feel really bad, so he went to the hospital and found out. At the time, we had sixty shows booked, a record coming out that May, and were finally signed to another label after getting dropped from Warner Bros. It should have been obvious he wasn’t going to be able to tour with us. I was like, ‘You’re still coming, right?’ I couldn’t wrap my head around not having him on the road with us. It was so baffling. I sort of mourned the loss of my bandmate and writing partner back then in 2015. It was really, really hard.

Terwijl de medische rekeningen zich opstapelen, schrijft Fekete op zijn GoFundMe-pagina (waar hij 120.000 dollar op probeert te halen). “I not only feel great, but I am in great spirits and I know this will soon be over like a bad dream.” Terwijl de band zijn steentje probeert bij te dragen, gaat Surfer Blood op tour om geld op te zamelen voor de behandelkosten. Alsof het nog niet erg genoeg is, wordt tijdens een korte stop het busje van de band leeggeroofd in Illinois met daarin duizenden dollars voor Fekete’s behandeling. Ondertussen proberen onder meer Real Estate, Yo La Tengo, Yoko Ono, The Flaming Lips, Interpol, Sharon Van Etten, Angel Olsen, Guided By Voices, Julianna Barwick, Cults, the Pains of Being Pure at Heart en The Drums te helpen door persoonlijke items en onuitgebrachte nummers te veilen.

Het mag niet baten. Op 31 mei 2016 maakt zijn vrouw Jessica op zijn GoFundMe-pagina bekend dat Fekete is overleden. “Our sweet Thomas passed on last night, peacefully in his sleep, holding my hand. With one last sigh, he let go of the burden of pain and suffering that he has been bravely carrying for so long. I am full of comfort knowing that he is now free, and long for the day I get to be with him again”, schrijft zij.

Thomas Fekete (1988 – 2016)

 

Snowdonia
Ook na zo’n bijzonder heftig jaar, wordt de band niet op zijn knieën geworpen. Met de gloednieuwe plaat Snowdonia is Surfer Blood namelijk weer terug op het gevoelsniveau waar menig fan de band op een comfortabele en haast nostalgische plek heeft zitten. De retestrakke gitaarlijnen, nerveuze melodieën, verlichtende sound en ijzige zanglijnen zijn net zo duister en indringend als het oude Surfer Blood-werk. Wat best frappant is, want je verwacht eerder het meest droevige album van de band tot nu toe. Dat Snowdonia zo’n open en fris album is geworden, is allesbehalve vanzelfsprekend, wanneer je de gebeurtenissen in 2016 op een rijtje zet. Het is namelijk niet alleen het eerste album zonder Thomas Fekete, maar ook zonder bassist Kevin Williams, die het hectische bandleven zat is en in Texas is gaan wonen voor een nieuwe carrièremogelijkheid.

Los van al deze gebeurtenissen, krijgt Pitts het van meerdere kanten voor zijn kiezen. Tegen Diffuser vertelt hij eerder dit jaar: “What can I say? 2016 was a pretty awful year. It started with my mom getting cancer, and somewhere in the middle, Thomas passed. Then we had the election…” Ondanks alles, lijkt de muzikant zelfverzekerder dan ooit. Waar Pitts eerder nogal terughoudend is over de betekenissen achter zijn teksten, heeft de zanger zijn lyrics online gezet en praat hij steeds makkelijker over alle pijnpunten in de Surfer Blood-geschiedenis. Om The Beatles te citeren: ‘I got to admit it’s getting better, a little better all the time. It can’t get no worse’.

 

 

Het hele proces rondom Snowdonia verloopt een stuk vrijer en opener, ook omdat Pitts het vierde album opnieuw zelf opgenomen en geproduceerd heeft. In een interview met Baeble Music vertelt de frontman meer over het maken van deze plaat, de nieuwe samenstelling van de band, het gemis van Fekete en hoe het hele concept van Snowdonia door een droom plots tot hem kwam. Pitts keert de verschrikkelijke omstandigheden om door een plaat te maakt waarop hij zichzelf opnieuw uitvindt. Met gitarist Michael McCleary en Lindsey Mills als nieuwe bassiste, lijkt de band sterker dan ooit. Of zoals Pitchfork het omschrijft: “It’s Surfer Blood’s first album since their debut that doesn’t invite you to think about what could have been. It simply makes the most of what is.

En niet onbelangrijk: ook Fekete zou trots geweest zijn op dit album, zegt zijn aloude vriend Pitts tegen Yahoo Music. “He had such good taste in music. He was younger than me, but I did look up to him — because I would know about a third of the cool bands that I know about now, because Tom introduced me to new records. So I really hope he would like it.” De sunshine pop van Surfer Blood heeft nog nooit zo luchtig en onverteerbaar geklonken.

Surfer Blood speelt vrijdag 10 maart in Rotown met support van Pip Blom. Dit is een The Daily Indie Presents-avond, wat betekent dat leden van ons vijftig procent korting krijgen bij Rotown! Nog geen lid? Word het hier!

 

 

 

Dit soort verhalen blijven lezen en met korting naar de Surfer Blood-show?
Word dan lid voor 10 euro per jaar!