Panda Bear, daar was ik zelf bij: herinneringen aan Person Pitch

Ik ben oud, klaarblijkelijk. Eerst is er het idee: ‘Ach wat leuk, Panda Bear’s Person Pitch viert een tienjarig jubileum. Wie weet is dat een dankbaar haakje voor een aardig retrospectief.’ Niet veel later volgt het besef; goeie grutten, waar is de tijd gebleven? Sgt. Pepper (1967): historisch artefact, nooit meegemaakt. OK Computer (1997): op de achterbank van mijn ouders stationwagen luisteren naar cassettebandjes van Elly en Rikkert. Person Pitch (2007): jawel, daar was ik zelf bij.

Het Noorden van Nederland, 2007
Het is lente, de frisgroene coniferen staan in lichterlaaie en ik woon bij mijn ouders onder een degelijke tweeondereenkapwoning. In de achtertuin staan een duister konijnenhok en een pergola. De school is twee minuten lopen ver. Ik woon in een dorp. Ik woon in een wereld met het formaat van een ei.

De vriend van vroeger woont in een even degelijke tweeondereenkapwoning, aan de overkant van de straat. We zijn op zijn zolderkamer, waar het warm is. Ik zie een platenspeler en een verzameling CD’s. Uit een doos haalt de vriend een zinderend vinylexemplaar van Person Pitch. Ik zie de plaathoes: de halve ark van Noach in een badkuip. De vriend van vroeger zegt: “Animal Collective speelt binnenkort in Vera. Met Panda Bear. Hier, moet je Bros horen. Twaalf minuten lang, heel anders dan Animal Collective. Geen geschreeuw.”

Tien jaar later. Ik sta in de trein tussen de slapende forensen. Half zes, traject Rotterdam – Dordrecht. Aan de telefoon spreek ik de vriend van vroeger. Hij zegt: “Ja, dat herinner ik mij nog wel. En ik herinner me dat ik over de Friesestraatweg fietste met Person Pitch op mijn iPod Mini. Links en rechts boerderijen en gras. Ik herinner me de geur van gras, zoals het na een hete dag geregend heeft.”

 

 

Baltimore, 1981
Panda Bear wordt als Noah Lennox geboren in Charlottesville, Virginia. Moeder doet ballet, vader draait Top 40-muziek in de auto. Als Noah drie is verhuist de familie naar Baltimore, een autorit van drie uur. Er zijn twee honden. Ook is er een broer, Matt. Noah omschrijft Baltimore als zwaar, donker en geïsoleerd. Hij groeit tot zijn eigen geluk op in een huis, vlakbij het bos. Op de middelbare school speelt hij basketbal, piano en zingt in een koor. Op zijn eerste mixtapes tekent Noah panda’s.

Lissabon, 2004
Noah Lennox is zesentwintig jaar, Animal Collective draait op volle touren en in 2004 verhuist Panda Bear van (dan inmiddels) New York City naar Lissabon, Portugal. In zijn liefde voor Portugal staat Lennox niet alleen, want zelfs notoir zuurvat M. Kozelek wijdt er op het dit jaar verschenen (krankzinnig vermoeiende) Common As Light And Love Are Red Valleys Of Blood een ode aan. In Kozeleks woorden: “People living day to day and enjoying the moment. Fado, steak en iced lattes”. N. Lennox trouwt er een modeontwerpster en sticht een gezin.

Het Noorden van Nederland, omstreeks 2004
Het is zomer en ik fiets met bonzend hart naar de lokale magazineboer om de nieuwste OOR te halen. Ik voel mij goed, omdat ik eindelijk m’n achterlijke Trance Energy-periode ben ontgroeid en nu serieuze muziek luister. Het geld dat ik met mijn folderwijk van driehonderdvijftig adressen bijeen schraap zal namelijk gaan naar Travis’ nieuwste: te verkrijgen in de plaatselijke platenzaak voor de monsterlijke prijs van éénentwintig euro, omgerekend bijna vijfenveertig gulden. Oneindig ver buiten mijn bewustzijn verschijnt Sung Tungs van Animal Collective.

 

 

Geluidswielen en regenbogen
Dan verschijnt in 2007 Person Pitch. In zijn  schaarse vrije tijd draait Panda Bear geluid aan geluid en uit de analoge ruis van oude samples en de zon van Lissabon ontstaat het werk. “Pitch being sound and person being a person with person pitch being a sound of a person“, aldus Lennox.

Cat Stevens, Scott Walker, Hans Zimmer, Kraftwerk – ze verdwijnen allemaal in de geluidsspoelen van Lennox en komen er als Bros en Good Girl/Carrots weer uit. Dwars doorheen alle geluidswielen en regenboogfragmenten galmt Lennox, in koor met zichzelf, over familie, vrienden en de stress van alle dag.

Ontdaan van alle galm doet plaatopener Comfy In Nautica bijna banaal aan:

Coolness is having courage /
courage to do what’s right /
try to remember always /
just to have a good time.

Weer verderop, op Carrots gaat het van:

And look in between your moments /
There’s something good happening /
It’s good to sometimes slow it down.

Terwijl het om hem heen gonst van geluid herinnert Noah zichzelf eraan de tijd te nemen, plezier te maken en vooral positief te zijn. Ondertussen draait hij de wereldse hectiek langzaam terug tot een kamerstudio in Lissabon, een krat oud vinyl en een Roland SP-303 sampler.

Golf
Ondanks het totale gebrek aan enige verwachting aan Lennox’ kant – I don’t want to sell it short, because I like what I do, but I didn’t think anybody was going to care – blijkt Person Pitch een enorme mijlpaal. Niet alleen voor Panda Bear zelf, maar niet minder voor een bij vlagen onverteerbare vloedgolf aan zolderkamer-artiesten die met sampler en tape hun eigen schuchtere universum aan elkaar draaien: Youth Lagoon, High Places, Doldrums, Neon Indian, Washed Out, Toro Y Moi. Het modeverschijnsel, ofwel non-genre chillwave verschijnt spontaan en sterft weer net zo hard. En het werd 2008, 2009, 2010, de tijd verstrijkt, de golf breekt en Noah Lennox maakt zich stilaan op voor de opvolger van Person Pitch.

De orde van de dingen
De zomers volgen elkaar op, Animal Collective blaast Vera omver en ik heb het volledig langs mij heen laten gaan. Het dorp wordt een stad, de folderwijk een supermarktbaantje en de weeïge regenboog van Person Pitch waait over de traag uitdijende geest van mijn zestienjarige zelf. De felgekleurde zomer van Animal Collective’s Feels maak ik vagelijk mee, zij het volledig onder de schaduw van The Bends van Radiohead. Een puistige klasgenote uit de sk8ter boy-achterhoede van Avril Lavigne speelt mij de plaat toe tijdens pauze (zwarte tas met de buttons van Greenday en Simple Plan). De zinderende plaathoes van The Bends maakte diepe indruk. Het is een bijzonder zonnige dag; na het laatste blokuur ben ik volgens mij vrij.

Ik ben oud, klaarblijkelijk; hier raakt het labyrinth van mijn herinneringen de orde van de dingen kwijt. Er blijft één lange, tienjarige zomer over: zinderend, schuchter, uitbundig en hondsnaïef als Person Pitch zelf. Na twintig minuten is het telefoongesprek met de vriend van vroeger afgelopen en schakel ik werktuigelijk over naar de Discover Weekly-playlist van Spotify.

Goeie grutten, waar is de tijd gebleven?