Interview

Jo Marches over de nieuwe EP Day In Day Out: “Ik zing over grote onderwerpen die op microniveau ook veel invloed hebben”


30 oktober 2018

Vrijdag 26 oktober verscheen de nieuwe EP Day In Day Out van Jo Marches, geesteskind van de Utrechtse Johanneke Kranendonk. De EP is een bundeling van eigenzinnige popnummers die makkelijk in het gehoor liggen, maar allesbehalve voorspelbaar zijn.

We horen het psychedelische randje dat we kennen uit haar eerdere werk. Ingenieuze ritmes, elektronische soundscapes, dreigende synths en aanstekelijke refreintjes die verbonden worden aan de kenmerkende dromerige vocalen van Johanneke. Terwijl de EP nog maar nét het levenslicht gezien heeft, zit zij alweer in Berlijn, waar ze werkt aan haar volgende plaat. We spreken haar over Day In Day Out en de thema’s die ze op de EP aansnijdt.

Waar ben je zoal mee bezig, op dit moment?
“De afgelopen tijd ben ik natuurlijk bezig geweest met de release van mijn nieuwe EP en alles wat daarbij komt kijken. De video’s bijvoorbeeld, die gemaakt zijn door drie vrouwelijke videomakers en het artwork, dat gemaakt is door Gees Voorhees en Maria Stijger. Ik vind het erg leuk om me met het visuele aspect bezig te houden en samen met andere artiesten iets speciaals te creëren. Ik krijg er een kick van als een foto of video een extra dimensie aan mijn muziek toevoegt en ik heb in Gees en Maria echt een superteam gevonden!”

Je noemt specifiek dat je video’s door vrouwelijke videomakers gemaakt zijn. Kun je daar iets meer over vertellen?
“Ik vind het belangrijk en verfrissend om met vrouwen samen te werken. Er is dan vaak sprake van een andere energie. In het afgelopen jaar heb ik bijvoorbeeld met de Canadese artiest Bobbypin getourd als toetseniste, in een groep die compleet uit vrouwen bestond. Dat was echt een eye-opener voor mij. Ik heb altijd alleen maar met mannen in een band gezeten, en dat is echt anders.”

In welke opzichten is dat anders?
“Nou ja, het is ook heel gezellig, maar het repeteren met een band met vrouwen gaat gewoon anders. Waar dat precies aan ligt vind ik moeilijk om aan te geven en durf ik nog niet zo goed te zeggen, want mijn onderzoek daarnaar is natuurlijk beperkt geweest. Misschien komt het omdat ik opgegroeid ben met vijf zussen en het na jaren muziek maken met mannen verfrissend is om mij weer wat vaker onder vrouwen te begeven. Ik wil dat in ieder geval meer doen in de toekomst.”

Tijdens de release van je nieuwe EP ben je in Berlijn, wat doe je daar?
“Wat mij ook bezighoudt op dit moment: het schrijven en afmaken van nieuwe muziek. De EP die vrijdag is uitgekomen is al een tijdje af en in de tussentijd heb ik alweer veel nieuwe nummers geschreven. In verband met een uitwisseling tijdens mijn studie heb ik een tijdje in Berlijn gewoond en sindsdien verlangde ik ernaar om opnieuw een langere tijd in Berlijn te verblijven. Veel van mijn nummers zijn hier ontstaan, achter de piano van mijn voormalige huisgenoot, en mijn huidige nieuwe werk ontstaat daar nu weer. Elke dag wandel ik naar haar huis om daar piano te spelen. Vanaf volgende week is mijn producer David (Hoogerheide, red.) ook in Berlijn en ga ik met hem samen verder met de productie en het opnemen van nieuwe nummers.”

Doet een andere omgeving ook iets met jou en je schrijfproces? Is schrijven en opnemen in Berlijn anders dan in Utrecht bijvoorbeeld?
“Ik heb een auto vol synthesizers meegenomen, dus ik zou graag willen zeggen dat we door de beperkte middelen anders te werk gaan, maar dat is gewoon niet waar: de auto zat té vol. Haha! Maar een dag ziet er hier wel anders uit dan thuis. Er is, ondanks dat Berlijn een grote stad is vol leuke mogelijkheden, minder afleiding door dagelijkse verplichtingen. Ik ben hier meer gefocust en gericht op mijn muziek dan thuis. In die zin is het zeker anders. Daarnaast zijn hier veel vrienden die ook werken aan muziek of kunst, dus ben ik omringd met mensen die in hetzelfde ritme leven.”

Je nieuwe EP is wat thematiek betreft erg variërend. Politiek en feminisme zijn onderwerpen waarover je zingt, maar depressie evengoed. Vanwaar die combinatie van grote en persoonlijke onderwerpen?
“De nummers op deze EP gaan over onderwerpen die mij dagelijks bezighouden en die mijn leven, of het leven van mensen om mij heen, beïnvloeden. Dus het klopt dat ik over grote onderwerpen zing, maar tegelijkertijd zijn het onderwerpen die op microniveau ook veel invloed hebben. Het nummer Clearing gaat bijvoorbeeld over de discussie over ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Over hoe lastig het is om mijn mannelijke vrienden duidelijk te maken hoeveel patronen van ongelijkheid er zijn en hoe die verweven zijn in ons dagelijks leven.”

Kun je een voorbeeld noemen?
“Ja, ik noem ook een voorbeeld in het nummer Move. Dat gaat over de vragen die altijd maar aan vrouwen worden gesteld, over een partner, kinderwensen of trouwen. Ik heb besloten dat ik mij daar toch iets minder over wil opwinden en mijn vrienden niet zo vaak meer probeer te overtuigen. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat ik ze niet zal aanspreken op seksistische opmerkingen, mochten ze die maken. Gelukkig heb ik veel mensen om mij heen die daar over het algemeen heel bewust mee omgaan.”

Hoop je ook dat dit soort boodschappen bij je publiek doordringen als ze naar jouw muziek luisteren?
“Ik denk dat steeds meer artiesten dit soort grote thema’s verwerken in hun muziek, zoals Courtney Barnett, Amber Arcades en Braids ook doen. Hun nummers vind ik heel treffend. Ik vind het belangrijk om de impact te laten zien van dit soort thema’s op het individu. Het gaat mij dan niet zozeer om een boodschap laten doordringen, dan wel om een gevoel van herkenning te bieden aan luisteraars.”

In het nummer Monsters zing je over politiek. Wat zijn politieke onderwerpen die jou bezighouden?
“Ik voel me soms gewoon heel machteloos als ik zie wat er politiek gezien gebeurt in de wereld en hoe bang mensen voor elkaar kunnen zijn. Dat legt mij wel eens lam.”

Komt die machteloosheid dan voort uit het gevoel dat je niet kunt bijdragen aan verandering?
“Ja, het is inderdaad het gevoel dat je als individu niet echt invloed hebt op grote thema’s zoals klimaatverandering, de vluchtelingencrisis en toenemende populariteit van rechtse politici. Het zijn zulke grootse onderwerpen en ze lijken vaak buiten het bereik van een ‘gewone’ burger. Toch kunnen we door ons stemrecht te gebruiken en de manier waarop we met elkaar omgaan de wereld natuurlijk een stukje beter maken. Hoe idealistisch het ook klinkt, door dit te denken krijg ik wel weer wat hoop.”

Je vertelde dat je alweer druk bezig bent met het schrijven en opnemen van nieuw werk. Wat zijn je muzikale plannen en dromen voor de toekomst?
“In november en december verzorg ik met mijn band een aantal voorprogramma’s voor Faces on TV in Nederland. Daar heb ik heel veel zin in! We maken een nieuwe, aangepaste set voor deze shows en omdat we geen release tour doen met de nieuwe EP, voelen deze shows een beetje als release-shows. Daarnaast richt ik me inderdaad ook op het afmaken van mijn volgende plaat en als die af is wil ik graag weer veel live spelen. Het is mijn droom om nog veel mooie muziek te maken en samenwerkingen met andere muzikanten en artiesten aan te gaan in de toekomst.”