Welcome to The Village opnieuw een geslaagd experiment ondanks een teisterend en knullig gemeentebeleid

Zijn we volgend jaar nog wel Welcome to The Village? Die vraag rijst tijdens de zesde editie van het Friese festival. Overdag heeft vooral de organisatie last van gemeentelijke regels, maar in de avond wordt ook de festivalbezoeker geraakt. The Daily Indie was erbij en zag onder meer Tune-Yards, Mykki Blanco, EUT en Declan McKenna. 

Tekst Jelmer Luimstra & Gea Bruinsma

Op de donderdagavond van het – dit jaar een avond langer durende – festival wordt het geluid al kort na elf uur stilgelegd. Het festival blijkt de decibelnorm van de gemeente te hebben overschreden die na elven – en in het weekend na enen – op het terrein geldt. Deze blijkt echter zo laag te liggen, dat alleen een enthousiast applaus van het publiek de richtlijn al overschrijdt. Hierna is het iedere avond spannend of de afsluiters überhaupt nog doorgaan.

 

Kneuterig gemeentebeleid
Zaterdag kopt de Leeuwarder Courant veelbetekenend ‘De lol is eraf’: festivals zijn klaar met regels Leeuwarden.’ En dat terwijl dit ook het jaar is dat Leeuwarden de naam van culturele hoofdstad van Europa hoog te houden heeft. Terwijl festivalgangers die cultuur tot zich nemen, is de organisatie van Welcome to The Village de hele vrijdag druk aan het onderhandelen met de gemeente. Die blijkt bang te zijn voor juridisch getouwtrek met enkele omwonenden, die in recreatiegebied Groene Ster de afgelopen jaren festival na festival uit de grond gestampt zagen worden. Alles om het ooit zo slaperige Leeuwarden als culturele regio te presenteren, moet de gemeente gedacht hebben.

Tuurlijk, naar alle stemmen in de samenleving moet worden geluisterd, maar kneuterig is het wel: dat de gemeente uitgerekend tijdens dit cultuurjaar zoveel onduidelijkheid schept voor Welcome to The Village. In plaats van dit paradepaardje van cultuur de stad uit te jagen, zou de gemeente actief bezig moeten met wat ze hier achter de schermen al de ‘legacy’ noemen: jargon voor het voorkomen dat creatief talent na 2018 massaal de Friese provinciestad verruilt voor bijvoorbeeld de Randstad – waar festivals organiseren niet zo’n gedoe is. Welcome to The Village speelde al eens eerder met het idee om naar Groningen te verkassen. Dat zou zonde zijn voor Leeuwarden en diens, euh, legacy.

Dat het fenomeen Culturele Hoofdstad ook al een soundtrack heeft, laat Leeuwarder punkband It Dockumer Lokaeltsje vrijdag in ieder geval horen met een melig – maar pijnlijk toepasselijk – “kulturele haatstêd, haturele kutstêd”. Zanger Peter Sijbenga draagt een vreemd hoedje waarop een stokje als ware het een permanent uitgestoken middelvinger recht omhoog staat; alsof hij de lokale ambtenaren een subtiele groet brengt. Van hetzelfde muzikale laken een pak is zaterdagavond het optreden van het daadwerkelijk uit Dokkum afkomstige The Homesick, die bewijzen dat hun grauwe postpunk ook ruim een jaar na het verschijnen van zijn debuutalbum nog relevant is.

 

Geen headliner
Bijzonder aan Welcome to The Village is dat het festival een line-up neerzet die verrast in veelzijdigheid; van de kleinkunst van Wende tot de donkere post-punk van het Londense Shame en van de uptempo afrobeat van het Nigeriaanse Tal National tot de Nederhop van De Likt.

Nadeel is wel dat dit jaar een duidelijke headliner ontbreekt, zoals Franz Ferdinand afgelopen jaar. Het is bovendien niet de eerste keer dat dit gebeurt op Welcome to The Village, wat er – wederom – voor zorgt dat een meerderheid van de bezoekers niet voor de muziek, maar voor de gezelligheid en het feest komt. En dan kan het dus voorkomen dat spraakmakende indienamen als de Britse Declan McKenna en het Amerikaanse Tune-Yards op de zondag voor een handjevol mensen spelen, terwijl vrij inwisselbare feestbands dagelijks de tent doen overlopen.

 

Geen waterflesverbod
Ook terugkerend zijn de idealen die dit festival bijzonder maken. Zo staat vanaf het eerste moment duurzaamheid op de agenda. Dit jaar zijn er bijvoorbeeld geen plastic festivalmuntjes meer, maar is pinnen de norm. Hier geldt voor de verandering bovendien geen waterflesverbod en zijn er veel kraanwatertappunten. Voor een festival dat duurzaamheid zo hoog in het vaandel heeft staan, is het overigens wel frappant dat het aanbod aan vegetarische gerechten zo summier is. Een heel weekend bieterballen en falafelburgers eten is voor niet-vleeseters wellicht wat veel van het goede.

Duurzaamheid gaat volgens de organisatie echter verder dan het milieu en draagt bij aan een samenleving waaraan iedereen mee kan doen. “Nieuwkomers, senioren, mensen met een beperking, drugsverslaafden – die werken allemaal mee aan het festival”, vertelde artistiek directeur Sjoerd Bootsma eerder in een interview. Passend hierbij is het groots aangekondigde vrouwenquotum van 30 procent, waar de organisatie dit jaar met 43 procent ruim overheen gaat met acts als EUT, Joan as Police Woman en het eerdergenoemde tUnE-yArDs.

 

Gender
Ook wordt er aardig wat geëxperimenteerd met gender. Mykki Blanco, de rapper die vorig jaar op het laatste moment moest afzeggen, staat vrijdag in de bloedhete spiegeltent Blessum. Deze genderprins(es) stond in 2017 nog in het programmaboekje als vrouw, nu als man, maar wisselt zelfs binnen zijn act regelmatig van rol. Met pruik, zonder pruik, alleen nog in een minirokje, we zien vandaag alle kanten van ‘queer pionier’ Mykki, die net als zijn publiek compleet los gaat.

Waardige afsluiter van het festival is zondagavond DJ en Roxy-legende Joost van Bellen, die zich op het podium omringt door dansers in verschillende staten van ontkleding. Een vrouw met baard, een harig roze wezen, een balletdanser met een roodgekleurd sixpack; ze dansen op de moeiteloos gecombineerde queer-mix van Beyoncé, The Beatles en, ach ja, Village People. We tellen vanavond drie mannelijke geslachtsdelen, en ongeveer twee keer zoveel blote konten. Het is te hopen dat deze gekte volgend jaar weer terugkeert naar Leeuwarden.