The Tallest Man On Earth: “Verdriet werkt verlammend voor je creativiteit”

Kristian Matsson, zoals de redelijk kleine, charmante zanger uit Zweden eigenlijk heet, vindt het na dertien jaar nog steeds ongelooflijk dat mensen zijn muziek zo waarderen. We spreken hem over de allesomvattende thema’s die op I Love You. It’s A Fever Dream. worden bezongen: donkere tijden, verdriet en rust.

Tekst Meike Jentjens
Foto’s Tom van Huisstede

Wie eerdere interviews met Matsson heeft gelezen, zal hebben opgemerkt dat de ingetogen zanger niet graag met journalisten praat. Het zijn geen sterallures, maar een soort angst dat hij niet de juiste woorden kan vinden om zijn verhaal over te brengen. Laat hem maar muziek maken, zegt hij er zelf over. Toch ziet hij er opgewekt en kalm uit, als we hem spreken in een hotellobby in Hilversum. Met een espresso achter de kiezen vertelt hij over wat hem zoal – of altijd – bezighoudt. Aarzelend, zuchtend en dromerig, dat wel.

Als we hem vertellen dat we van The Daily Indie zijn, grapt hij dat deze naam goed de titel van zijn leven zou kunnen zijn.

Thuiskomen
Even rustig ademhalen, voor hij de vraag beantwoord hoe het met hem gaat. “Best goed. Ik mediteer veel. Ik heb er lang mee geworsteld dat ik op zoek was naar een huis, een plek waar ik mij helemaal kon aarden. Doordat ik deels in New York en deels in Zweden woon, verlangde ik altijd naar de andere plek dan waar ik op dat moment was. Als ik op tour was, wilde ik naar huis en andersom. Nu probeer ik het niet meer zo te zien en aan mezelf te werken, zodat ik mij in het moment goed voel.”  

Waar Matsson zich het meest thuis voelt op deze aarde, kan hij nog steeds niet bepalen. “Ik ben ontzettend veel op tour geweest de laatste jaren. Ik kan niet zo goed tegen routine, dus ik heb nooit een plan naar welk huis ik ga als ik terugkom van die lange reizen. In New York is het nooit stil, dus dat werkt goed om de hoge energie van het touren vast te houden.”

“In Zweden sta ik soms in een doodstille, lege keuken mij af te vragen wat ik nu moet gaan doen. Meestal kom ik uit op muziek maken. Dat zijn de goede momenten, zo houd ik mezelf voor de gek met mijn twijfels en denk ik niet te veel na over wat ik zou moeten doen. Ik doe dit al dertien jaar, maar ik vind het nog steeds moeilijk om te zeggen hoe ik het doe.”

Het lijkt een terugkerend thema voor The Tallest Man On Earth: thuiskomen. Het voorgaande album uit 2015, Dark Bird Is Home, schreef hij net na zijn scheiding en was een verwerkingsproces van een moeilijke tijd voor hem. “Soms luisterde ik ter inspiratie naar Joni Mitchell en dacht ik: wow, het huwelijk ís ook moeilijk! Meer mensen denken dit! Ik hoop dat ik mensen die naar mijn muziek luisteren ook zo’n gevoel van begrip kan geven. We maken allemaal dit soort dingen mee. Iedereen is wel eens verdrietig en met muziek kun je dat voelen, benoemen en accepteren.”

Dat zijn nummers nogal nostalgisch en verdrietig klinken, hoort Matsson heel vaak. Als hij nieuwe muziek schrijft is hij echter nooit verdrietig, legt hij uit. “Ik denk dat mensen zich kunnen herkennen in die alledaagse problemen en daar een collectief gevoel van steun uit kunnen halen. Natuurlijk klínken mijn nummers sad, maar ik ben het dan niet meer. Dat is dan al gepasseerd. Verdriet werkt verlammend voor je creativiteit.”

Hoe komt die creativiteit dan wel bij jou naar boven?
“Ik ben in Zweden veel fysiek aan het werk op mijn kleine boerderijtje. Ik kook heel erg graag en ik bouw daar veel aan mijn schuur. Ik ben bezig met het repareren van allerlei dingen. Dat zouden mensen meer moeten doen, trouwens: dingen repareren in plaats van ze zomaar meteen weg te gooien. We hebben zoveel spullen met z’n allen, maar zoveel hebben we toch niet nodig? Het is echt een donkere wereld om in te leven nu.” Dan, peinzend: “Sorry, wat was ik aan het vertellen?”

Die duistere wereld van hem heeft niets te maken met het feit dat hij nu in Amerika woont, geeft hij aan. “Wat ik bedoel, geldt voor heel de wereld. Ik ben niet economisch of politiek onderlegd, maar ik denk dat we liefde moeten verspreiden en voor elkaar moeten zorgen. We moeten dit samen doen. Iedereen moet buiten zijn bubbel kijken en iets opofferen voor een ander. Een beetje simpeler leven, zou mijn advies zijn. Maar hoe praat ik mezelf hier nu weer uit?”

Terugkomend op wat hij oorspronkelijk wilde vertellen: “Soms loop ik van de schuur naar de boerderij en heb ik ineens muziek in mijn hoofd en voor ik het weet zit ik dan helemaal onder de modder op mijn piano te rammen”, grapt hij. “Dat werkt veel beter voor mij dan mezelf te dwingen om acht uur lang muziek te gaan maken. Je kunt inspiratie niet oproepen. Het is wat dat betreft een lastig beroep, muzikant zijn.”

Adrenalinepieken
Waar Matsson op doelt, terwijl hij naar de juiste woorden zoekt om niet ondankbaar te klinken, is dat hij het lastig vindt om goed voor zichzelf te zorgen met de dwingende schema’s die bij tours komen kijken. “Als ik ’s avonds een show heb gespeeld, heb ik daarna een enorme piek aan adrenaline. Na zo’n optreden ga ik dan weer in mijn lege tourbus zitten, waar niets is. Ik ga niet meer feesten tegenwoordig, dat heb ik wel achter mij gelaten.

Het is moeilijk om nog te gaan slapen als je net die bak energie hebt gekregen. Alle prikkels van al die mensen in het publiek of die ik heb gezien vang ik op en ik kan ze moeilijk verwerken. Ik probeer mij daarom nu thuis te voelen op elke plek waar ik kom. Is dat cliché?”

Zelfverzekerdheid
Het tegenstrijdige aan Kristian Matsson, is dat hij het tijdens ons gesprek een aantal keer heeft over ‘self doubt’, terwijl hij tijdens optredens helemaal alleen én zelfverzekerd op het podium staat. Ook in zijn nummers komt deze bewoording vaak terug. Is hij onzeker op het podium? “Nee, zeker niet. Dat heb ik altijd gedaan en ga ik de komende tour ook weer doen. Daar voel ik mij thuis.” Clichés zijn clichés omdat ze waar zijn, besluiten we.

Kristian Matsson kijkt ontzettend uit naar de start van zijn nieuwe tour in Utrecht. Er is geen frustratie meer voor hem, als hij tourt. Niet zoals vroeger. De ‘shared sadness’, zoals hij het warme gevoel met zijn publiek noemt, is voor hem de beloning van zijn werk. Als hij daarvoor dan met een paar journalisten moet praten, heeft hij er dat graag voor over.

Een half jaar nadat het vijfde album van The Tallest Man On Earth is verschenen, komt de Zweedse muzikant in oktober twee avonden naar Utrecht. De eerste show verkocht zo snel uit dat er al snel nog een tweede werd aangekondigd.

---