Semper Femina: Laura Marling als wispelturig en veranderlijk ding op onderzoek naar vrouwelijkheid

Laura Marling is terug met alweer haar zesde studioalbum Semper Femina – wat vertaalt als ‘altijd vrouw’, afgeleid van een Latijnse uitdrukking uit de poëzie: ‘de vrouw is altijd een wispelturig en veranderlijk ding’. Die zin werd van oorsprong spottend gebruikt, maar Laura Marling eigent hem zich toe als een geuzennaam. De Britse onderzoekt op dit album vrouwelijkheid, onder meer met de uit filmwetenschappen geleende ‘male gaze’ – de ‘mannelijke blik’ – en door te kijken naar de manier waarop vrouwen zich in deze man’s world bewegen.  

De video’s voor singles Soothing, Next Time en The Valley regisseerde ze zelf. Sensueel verplaatsen vrouwen zich hierin over het scherm, op een bed, in glimmend latex, op een heuvel, in een blauwe doek gehuld, in een wit gewaad, grenzen trekkend met zand in een oude, afgebladderde woning.

 

 

Verwacht van Marling geen ondubbelzinnige who run the world-empowermentcitaten, maar eerder poëtische interpretaties van wat vrouwelijkheid of mannelijkheid is, of zou kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld het nummer Wild Fire: ‘She’s gonna write a book someday / Of course the only part that I want to read / Is about her time spent with me’. Dit lijkt geschreven vanuit een mannelijk personage, dat – afwijkend van de traditionele muze/meester- en vrouw/man-verhouding – zich afvraagt hoe de vrouwelijke schrijver hém ziet. Het doet denken aan Marlings zijproject Reversal of the Muse, een podcast waarbij ze vrouwen – traditioneel gezien ‘de muze’ – als makers aan het woord laat.

Muzikaal laat Marling een mix van folk en eigenzinnigheid horen, zoals we van haar gewend zijn. Strijkers geven de nummers een filmisch sausje. Het begin is mysterieus en sensueel: Soothing heeft een sluipend, kloppend, ritme, en een griezelige tekst over een indringer die niet langer welkom is. Daarop volgt het onverwacht dromerige The Valley, wat weer afwijkend afsteekt tegen het nuchtere Wild Fire.

Don’t Pass Me By had zo een Alex Turner-song kunnen zijn, maar het gecroon wordt hier door Marling ingevuld. Marlings stem kan nonchalant en subtiel zijn, zoals hier, maar is net zo gemakkelijk melancholisch of cynisch. Nothing, Not Nearly is van dit laatste een mooi voorbeeld. Het laat zien hoe afwisselend Semper Femina is, en veel minder een geheel dan Short Movie. De nummers staan echt op zichzelf, wat allerminst een schande is.

En dan hebben we het nog niet eens over het mooiste nummer van het album gehad: op Next Time bezingt Marling de belofte dat ze, als ze bang wegvlucht, weer terug zal komen om het beter te doen. De strijkers schommelen mee met de gitaar. Kan dat dan, het beter doen dan dit? Tot nu toe is het haar altijd gelukt.