CIEL over angst, verlangen en afzondering: “Ik zoek vrijheid en ruimte”
19 september 2017
Ik zet de waterkoker aan en gris twee glazen van het aanrecht. Vanuit de woonkamer klinkt af en toe wat geschuifel of gekuch. Michelle Hindriks en ik zijn de laatste paar weken weer kind aan huis bij elkaar, sinds ze verhuisde naar hetzelfde appartementencomplex en we onderburen zijn. Het voelt als vanouds. De afgelopen twee jaar hadden we beiden onze eigen woning, maar daarvoor waren we ook buren in een antikraakpand, met repetitieruimte in de kelder. In die ruimte hebben we ontelbare uren doorgebracht, schreven we samen muziek voor onze band Sväva en zag CIEL, het soloproject van Michelle, het eerste levenslicht.
Op 19 september is CIEL’s debuut-EP Anxiety verschenen bij Geertruida en het Amerikaanse Tree Machine Records. Een bundeling van, zoals ze het zelf noemt, shoegazy trips, waarin haar Jaguar, vocalen en donkere tribal beats de overhand hebben. Naast dat het viertal tracks op de EP volledig van Michelle’s hand komen en de EP grotendeels door haar werd geproduceerd, maakte ze ook zelf de cover en de videoclip bij single Naked. Bijzonder, en typerend voor hoe ik haar als muzikant en artiest ken. Als iemand die weet wat ze wil, liever geen concessies doet en graag autonoom te werk gaat. Eigenschappen die ik herken in mezelf en die maken dat we in het begin van onze vriendschap en samenwerkingen flink aan elkaar gewaagd waren, en regelmatig vurige discussies voerden. Maar ook eigenschappen die bijna lijnrecht tegenover die van Michelle als persoon staan.
In het dagelijks leven ken ik haar als een denker, een twijfelaar met veel compassie, die vaak afstemt op en rekening houdt met de gevoelens en onzekerheden van anderen. Een karakter dat sterk doorschemert in de sfeer en thematiek van haar EP, waarin angst een leidraad vormt. Ik weet dat angst altijd al een grote rol heeft gespeeld in Michelle’s leven, omdat een aantal van haar dierbaren er – ieder op hun eigen manier – mee worstelen. En hoewel ik me kan voorstellen dat het zijn tol eist bij haar en regelmatig van haar vraagt om dingen te doen of juist te laten ten behoeve van diegenen, hoor ik haar daar zelden over klagen.
“Mensen met angsten om me heen hebben vergt veel aanpassing en inleving. Het is daarom fijn om me met het schrijven van mijn muziek even terug te kunnen trekken”, zegt ze. Ik vraag haar of dat ook de reden is dat ze het liefst schrijft op stille plekken en inspiratie haalt uit afzondering. Ze knikt. “Ik ben sowieso een type dat rust en stilte moet opzoeken om creativiteit aan te wakkeren. Daarom schrijf ik graag muziek in een omgeving waar ik alle ruimte heb voor reflectie en contemplatie. Dat geeft me ook de mogelijkheid om situaties die in mijn leven spelen te verwerken.”
“De maatschappij van vandaag de dag is gehaast en ik kan hem niet altijd bijbenen.”
Naast de angsten van mensen om haar heen, nemen ook haar eigen angsten en onzekerheden een plek in binnen de nummers op haar EP. Zo vertelt het nummer Castles over het najagen van dromen en over de angst dat die dromen misschien ongrijpbaar zijn. “Wanneer je diepste dromen zo ver verwijderd lijken te zijn van je dagelijkse leven, kan dat een beangstigend gevoel en een gevoel van wanhoop geven”, legt Michelle uit. “Op het moment van het schrijven van Castles had ik bijvoorbeeld een intens verlangen om dichterbij de natuur te wonen en wat afstand te nemen van de snelle maatschappij waarin we leven.” Het is een angst waar ze met vlagen last van heeft, vertelt ze. Meestal vertrouwt ze erop dat ze terecht zal komen op de plek waar ze moet zijn, maar in onzekere periodes twijfelt ze daar wel eens aan. “Ik merk dat ik zoek naar vrijheid en ruimte. De maatschappij van vandaag de dag is gehaast en ik kan hem niet altijd bijbenen. Al ervaar ik soms best een gevoel van vrijheid, blijft dat toch altijd beperkt, omdat ik me besef dat ik in bepaalde mate ook vast zit in de maatschappij en aan bepaalde systemen. Ik heb vaak behoefte aan een leven dat meer verstrengeld is met de natuur, zoals oorspronkelijk het geval was, en de vrijheid die daarmee ontstaat. Soms ben ik bang dat ik dat misschien nooit zal bereiken en het altijd een streven blijft, een stip aan de horizon.”
Het is een verlangen waar we het al vaak over hebben gehad. Bij een van ons thuis, met een glas wijn op de bank, maar ook tijdens reizen die we hebben gemaakt. Soms kijken we samen naar het programma waarin Floortje Dessing mensen op vaak extreem afgelegen plekken in de wereld bezoekt. Als ik daar over begin knikt Michelle meteen enthousiast. “Ja, dat is wat ik bedoel.” In het programma staan mensen centraal die, meestal ergens halverwege hun leven, een radicale stap hebben gezet en van een leven in de stad zijn geswitcht naar een leven in afzondering, ergens op een afgelegen eiland aan het einde van de wereld. Ik vraag Michelle of ze denkt dat het zetten van zo’n radicale stap nodig is om die omstandigheden te bereiken waar zij naar verlangt. “Ik denk niet dat dat er voor nodig is”, zegt ze. “Ik denk wel dat zo’n radicale omslag en het gaan wonen in een spreekwoordelijk hutje op de hei het makkelijker maakt om het soort vrijheid te vinden waar ik op doel, omdat je je dan volledig afsnijdt van de externe factoren waarmee je te maken hebt binnen deze maatschappij. Factoren die dag in dag uit aan je trekken. Toch denk ik ook dat je binnen die maatschappij zo’n zelfde vrijheid kunt vinden, omdat het volgens mij meer een state of mind is dan een manier van leven. Al zal het ongetwijfeld meer moeite kosten.”
Voor het schrijven van haar debuut vond Michelle de rust die ze nodig had in onze repetitieruimte, waar ze zich wekenlang in opsloot. Om inspiratie op te doen voor een vervolg zocht ze deze zomer afzondering op in extremere mate: ze vertrok naar een boven de poolcirkel gelegen natuurpark in Zweden waar ze lange afstanden wandelde en tot zichzelf kwam. Iets wat ze zichzelf in de toekomst vaker ziet doen. “Een andere omgeving kan veel invloed hebben op creativiteit”, vertelt ze. “Ik merk dat ik, door het opzoeken van afgelegen en uitgestrekte gebieden om inspiratie op te doen, tot resultaten kom die buiten mijn eigen kaders liggen, ten opzichte van wanneer ik in mijn vertrouwde omgeving blijf.”
Ik vraag wat de ambities zijn voor haar soloproject. “Het belangrijkst aan een band vind ik altijd het creatieve gedeelte”, antwoordt Michelle. “Natuurlijk zou het ontzettend leuk zijn als ik uiteindelijk veel shows mag spelen met CIEL en kan toeren in het buitenland, want dat lijken me toffe ervaringen. Maar dat is niet de grondreden waarom ik muziek maak. Ik vind het belangrijk om van de weg die ik als artiest afleg te genieten en niet te veel of te serieus op een doel gefocust te zijn, waardoor ik die weg misschien uit het oog verlies. Dat heb ik na jaren in bands spelen wel geleerd. Ik probeer daarom het einddoel bewust wat meer los te laten met CIEL.”
Wat thematiek binnen haar muziek betreft pint ze zich ook niet vast op bepaalde richtlijnen. “Ik ben daar niet zo bewust mee bezig”, licht ze toe. “Ik ga het liefst associatief te werk, zonder vooraf de thematiek of muzikale richting helemaal uit te denken. Ik heb gemerkt dat ook het nieuwe werk voor CIEL, waar ik op dit moment mee bezig ben, weer vaak is verbonden met het thema angst. Dat komt doordat het op veel vlakken zo’n grote rol in mijn eigen leven en dat van de mensen om mij heen speelt.” Dat dat zo is, sluit niet uit dat het in de toekomst anders zal zijn, aldus Michelle. “Het lijkt me bijvoorbeeld ook heerlijk om een keer een album met zoetsappige popliedjes met liefdesteksten te maken”, lacht ze. “Dus wie weet komt dat er ooit nog.”