Eigenlijk is Le Guess Who? een vreselijk festival. Als je ergens zo veel meer wilt zien dan je kunt, dan is het hier wel. Het hele idee van ‘je kunt maar op een plek tegelijk zijn’ zou moeten worden afgeschaft. We hadden jullie heel graag verteld of de verhalende elektro-show van Steven Warwick in EKKO iets is dat we vaker willen zien of niet, maar helaas. Of hoe geweldig (of teleurstellend?) de ‘dark wave disco’ van Essaie Pas live was, het project van artieste Marie Davidson en haar man Pierre Guerineau uit Montreal. We zullen het nooit weten. Direct op de eerste avond wordt al duidelijk: dit wordt keihard keuzes maken, en hopen dat het de goede zijn.

Tekst Matthijs van Rumpt en Rinze Voorberg

Terwijl de avond valt over de stad, prijken er overal rode vraagtekens vanuit winkeletalages. In de foyer van TivoliVredenburg ontmoeten mensen elkaar, kijken ze naar hun telefoon – of om zich heen, zoekend naar hun gezelschap. Iedereen is uitgelaten, iedereen heeft er zin in. Iedereen ruikt ook nog on-festivalachtig fris. Het LGW?-biertje is populair. Het is een IPA, waar ik niet per se fan van ben. Ik zou met een vriend gaan die daar wel van houdt, maar hij was niet tijdig genoeg met het halen van een kaartje. Ik drink hem in zijn naam.

Ik vertrek richting de Hertz-zaal waar Han Bennink het programma cureert, waar hij met twee grootheden een improvisatiesessie houdt. De eerste is met de Japanse Keiji Haino, een formidabele jazzgitarist die al decennia lang onvoorspelbare muziek maakt. Daar bijt ik het spits af en hoewel het mij niet grijpt – zoals de meeste jazz en improvisatie, overigens – geniet ik van de diversiteit van het publiek die allemaal om met dezelfde kinderlijke anticipatie zich baden in nieuwe klanken en ongehoorde combinaties. (RZ)

 

Door naar anderhalf uur Mark Kozelek van Sun Kil Moon op de eerste avond van het festival, als dat maar goed gaat. Terwijl ik de grote zaal van TivoliVredenburg binnenloop, bedenk ik mij dat ik hier niet zomaar kan weglopen zonder het risico te lopen dat ik door de microfoon word nageroepen. Je weet het niet bij Kozelek. Ook in Utrecht slingert hij over het podium terwijl zijn band minutenlang hetzelfde patroon blijft spelen, alle aandacht richtend op het verhaal dat Kozelek wil vertellen.

Door middel van nummers waarin bijna niets rijmt maakt hij zich boos over Trump, aanslagen en het huidige wapenbeleid in de VS. Kozelek probeert nieuwe nummers uit en verandert daarin binnen een oogwenk van huiskat (‘I’m a house cat so I get to say fuck all you and fuck all that’) in de cynicus die hij eigenlijk is (‘this book store smells like the Amish‘). Het lijkt wel alsof Kozelek het stiekem leuk zou vinden om een keer de huiskat te zijn, die genoegen neemt met eten en slapen. Hij kan het simpelweg niet. 

Hij geniet er juist van om tijdens de show de telefoon van iemand die hem filmt voor een aantal nummers af te pakken. “Het was een cadeautje! Je reikte hem duidelijk naar me uit.” Hij vindt het super om cynische grapjes te maken over ons knusse hippe jonge mensenleventje. We laten ‘m graag zijn gang gaan. (MvR)

 

Cloud Nine loopt ondertussen vol voor K Á R Y Y N. Ze krijgt de ramvolle zaal muisstil wanneer zij a capella haar set opent. Helaas wordt deze spanningsboog niet vastgehouden. Met een drummer/toetsenist die met zijn rug pal naar het publiek toe staat wordt het na een paar nummers opvallend veel rustiger, vermoedelijk omdat de punters naar Sun Kil Moon terug willen, of een mooi plekje bij Thurston Moore willen bemachtigen. Een bekende tikt mij aan: “Die drummer denkt vast dat hij Jim Morrison is of zo.” Ik besluit ook maar elders mijn heil te zoeken. (RZ)

 

Later op de avond drumt Han Bennink nog met cultheld Thurston Moore, die met zijn lange postuur en haren nog steeds de drive vertoont zoals hij die had in zijn gloriedagen met Sonic Youth. De Hertz is een oase van vrijheid, waarbij stermuzikanten met elkaar communiceren. Wij mogen meeluisteren. Na het gitaargeweld van Thurston Moore loopt voor mij op de trap een oude heer zeer langzaam, trede voor trede naar beneden terwijl zijn vrouw hem opwacht. Zijn knokkels zijn wit om de leuning. (RZ)

 

Een van de zeven curatoren van Le Guess Who dit jaar is Liz Harris, bekend onder de naam Grouper. Ze speelt op een droomlocatie: in de gigantische Domkerk van Utrecht. Iedereen die een beetje bekend is met de muziek van Grouper weet tegelijkertijd ook dat geen enkele andere locatie haar echt tot haar recht had laten komen. Naar een optreden van Liz Harris kom je namelijk niet even een ‘showtje meepakken’, dit is iets waar je in onderdompelt.

Vlak voor het concert begint is de hele Domkerk muisstil. Bij de eerste tonen wordt een 8 millimeterfilm aangezet. De show draait namelijk niet alleen om Grouper, maar ook om videokunstenaar Paul Clipson. Hij ondersteunt de muziek met beelden van schaduwen, golven, bladeren, druppels, gezichten, flatgebouwen, avondzon, morgenzon enzovoorts, die continu prachtig in elkaar overlopen.

Het enige wat je ervan weerhoudt weg te dromen, zijn mensen die de kerkbanken proberen te verlaten. De show blijkt niet voor iedereen aan de verwachtingen te voldoen: kan op Le Guess Who? gebeuren en is helemaal niet zo erg. Het festival biedt Grouper namelijk de ruimte om te laten zien dat een optreden ook anders kan en mag zijn dat het doorjagen van een setlist: Harris en Clipson herinnerden eraan dat muziek je net zo goed kan laten verdwijnen in een andere wereld als het beste boek of je favoriete film. (MvR)

 

De sfeer zit er heerlijk in op locatie de Helling.  Keurig op tijd stroomt het vol voor waar ik zelf het meest naar uitzie op deze avond: Liars. Band-turned-solo project van Angus Andrew komt, ziet en overwint. Angus betreedt het podium in volle trouwjurk  (een aanklacht tegen het feit dat er over het homohuwelijk pas afgelopen week een referendum is geweest in geboorteland Australië) en is in topvorm. Zijn nieuwe, uit tweelingbroers bestaande backingband, stoomwalst de zaal plat en geven alle ruimte voor Angus’ idiosyncratische stageperformance en zang. Het is een genot voor de fan, want het is een feest van herkenning: vanuit de gehele back catalogue wordt gegrepen. Bij het afsluitende nummer is er zelfs een kleine pit. Joost mag weten waarom, maar alles kan dus bij Le Guess Who?. (RZ)

 

Afsluiter in de Helling is The Soft Moon. Het is nu echt dringen, en terecht. Luis Vasquez en zijn band zetten een donkere en energieke set neer die iedereen om krijgt. De man naast mij aan de bar schreeuwt na het eerste nummer dat hij dit veel vetter en emotioneler vindt dan Liars en dat hij hier voor kwam. Ik ga nog even met hem in discussie en wij zijn het roerend met elkaar eens dat we het met elkaar oneens mogen zijn. Bij mijn vertrek geeft hij mij nog een knuffel. Le Guess Who? is een zegen voor de mensheid.

 

 

Andere hoogtepunten van de donderdag:
Sudan Archives

 

Ahmed Fakroun 

 

Essaie Pas