Het is een gevleugelde uitspraak in de moeilijke periode waarin we ons bevinden: niet alle helden dragen capes. En zeker waar. Sommige helden dragen iets heel anders. Zoals gitaren en notitieboekjes. Ook díe helden blijken sterfelijk. Eén van hen ontviel ons in middenin de COVID-19-pandemie die New York momenteel kei- en keihard raakt.

Adam Schlesinger, uitermate begenadigd liedjesschrijver van Fountains of Wayne, overleed op 52-jarige leeftijd in een ziekenhuis in de stad die nooit slaapt, maar nu spookachtiger dan ooit oogt. Redacteur Niels Steeghs haalt herinneringen op aan de – in elk geval voor hem – onbetaalbare erfenis. 

Een deel van je opvoeding gebeurt thuis en op school, maar het zijn met name je vrienden die je muzikaal opvoeden. In mijn geval ging dat via één van mijn beste vrienden en zijn oudere broer, die drums speelde in een lokale punkband. Hij had in die tijd zelfs nog een penvriendschap met Billie Joe Armstrong, nog vóór de grote doorbraak van Green Day volgde. Het was midden jaren negentig en de punk, de grunge en britpop overspoelden ons.

Daar kwam de stroming van de powerpop zo’n beetje achteraan. Bands als Nada Surf, Weezer, The Presidents of the USA. In dat rijtje paste Fountains of Wayne perfect. Geweldige bandnaam, geleend van een handel in tuin-ornamenten, destijds gevestigd in New Jersey. Mijn eerste kennismaking met die band was met de clip bij het geweldige Radiation Vibe. Vier bandleden op een bank, met één voet tikkend op de grond en met de andere voet vastgenageld. Ik was meteen verkocht. Ook de overige liedjes van die debuutplaat uit 1996 zijn simpelweg ragfijne popliedjes.Allemaal raak. Met bitterzoete humor, melancholie, ironie en soms ietwat nerdy melodrama. Liedjes over zoekende zielen, klinkende miniatuurverhalen over echte mensen, hun twijfels, hun gebreken en hun oprechtheid. Want daar had de tandem die Schlesinger vormde met zanger Chris Collingwood patent op. Die titelloze plaat heb ik grijzer dan grijs gedraaid, valser dan vals meegeblèrd.

Natuurlijk kent iedereen de band van Stacy’s Mom, de kneiter van een hit die Fountains of Wayne in 2003 scoorde met een nummer dat dankbaar gebruik maakt van het thema van de MILF, waar ook tal van tienerfilms in die jaren mee koketteerden. Maar het duo Schlesinger/Collingwood was zo veel meer dan dat. Een onehitwonder? Nonsens. Ze maakten liedjes die vakkundig in het oor bleven hangen. Luister op datzelfde Welcome Interstate Managers maar eens naar Mexican Wine. En al ver voordat Arcade Fire een mooie plaat wijdde aan het suburbane Amerika, deed Fountains of Wayne dat met Utopia Parkway, geïnspireerd op Muswell Hillbillies van The Kinks en Born to Run van Springsteen.

Iets serieuzer dan het debuut, met een eigen kijk op het moderne Amerika, zoals in het nummer Valley of Malls, knipogend naar het consumentisme: ‘You gotta go when human nature calls, we’re driving through the valley of malls‘. Soms een tikje zwartgallig, dan weer met humor. Pluis de teksten uit en je komt fantastische regels en zinsneden tegen (zeker ook als je op verzamelaar Out-of-State Plates luistert naar dat hilarische nummer over een naar bier ruikende vent in een kerstmanpak, geweldig voor rond de kerstdagen). Het zijn stuk voor stuk liedjes die ik van voor tot achter kan spellen. Ogenschijnlijk simpel, maar ze steken verdraaid ingenieus in elkaar. Luister maar eens naar de selectie die Norbert Pek – ook fan – samenstelde en je snapt wat ik bedoel.

Dat Schlesinger een neus voor steengoeie nummers had, dat blijkt ook wel uit de schijnbaar onuitputtelijke lijst films waaraan hij muzikaal een bijdrage leverde. Voor bijvoorbeeld That Thing You Do, Ice Age, There’s Something About Mary (met zijn andere band Ivy), maar ook tal van tv-producties. Naast nevenproject Ivy speelde hij ook nog in de supergroep Tinted Windows, met Smashing Pumpkin James Iha (met wie hij goed bevriend was en samen een opnamestudio had), Taylor Hanson (Hanson) en Bun E. Carlos (Cheap Trick). Kortom, de kans dat je ooit een Schlesinger-deuntje voorbij hebt horen komen is levensgroot. Niet voor niets won hij drie Emmy Awards en een Grammy (en oogste daarnaast nog tal van nominaties met Fountains of Wayne of solo).  Deze man verstond het ambacht van de liedjessmid als geen ander.

Het meest onvergetelijk voor mij zijn toch (met name die vroegere) platen van indiehelden Fountains of Wayne. Want die zijn voor een niet onaanzienlijk deel de soundtrack van mijn proces naar volwassenheid geworden. Verstild, als foto’s uit vervlogen tijden, met een hartverwarmende nostalgie. Omdat ik er iets van mezelf in herkende en er door geraakt en gevormd werd. Om uit Radiation Vibe te citeren: ‘Isn’t that the way life’s supposed to  be?’