Een maand geleden stond Patrick Watson in de Tolhuistuin in Amsterdam. Tijdens een moment van gitaren stemmen, wat naar zijn smaak lang duurde, verzon hij de tegenhanger van Paul Simons nummer Wristband. Hij vond het verhaal sterk, maar het nummer bizar slecht. Nu zit hij tegenover mij in het zonnetje, opnieuw in Amsterdam, en hebben we beiden een sigaret in de hand. Reden: zijn nieuwe plaat, Wave.

Tekst Tess Janssen
Foto’s Félice Hofhuizen

Watson is een warme, vriendelijke man die graag kletst, dus het ijs breken is niet nodig, maar ik besluit toch voor de grap te vragen of we Wristband mogen verwachten als zijn volgende nieuwe single. Hij lacht, maar gaat er serieus op in. “Nee. Paul vermoordt mij. Maar je gelooft niet wat mij de dag na dat optreden is overkomen! We speelden op een festival en ik had mijn artiestenpas. Toen ik naar de backstage wilde, zeiden ze: you need a wristband. Ik moest een halfuur wachten tot ik m’n polsbandje had. Dat was Paul Simon die mij terugpakte.” Hij lacht weer: een typisch, droog lachje, alsof hij letterlijk ‘ha ha ha’ uitspreekt. 

Magie
Watson draait ondertussen al twintig jaar mee in de muziekindustrie, maar hij moet zoeken naar een manier om te beschrijven wat muziek spelen voor hem betekent. “Ik heb geen kostuum aan op het podium. Ik ben niet iemand anders. Ik ben nog steeds mezelf, maar misschien is het een ander deel van mezelf dat je verder, in het dagelijkse leven, niet zo snel ziet. Ik ben zowel op het podium als daarnaast nog steeds gek. Op het podium is dat iets goeds, naast het podium misschien niet”, grapt hij weer, met een twinkeling in zijn ogen. 

Woorden als ‘religie’ of ‘heilig’ hebben in Watsons ogen hun betekenis verloren en zijn goedkoop. Hij lacht dan ook heel hard om zichzelf wanneer hij er niet aan ontkomt: het podium is magisch. Het is een ruimte die van mensen is, voor mensen. “Het is niet van een individu zoals jij of ik. Het is van iedereen, en van de muziek. Ik ben heel gelukkig met waar ik ben. Om de magie uit te drukken in woorden, is onzin. Er gebeuren magische dingen op het podium, punt.” 

Ride out the wave
Het nieuwe album van Watson heet Wave en is een collectie van magische, maar ook moeilijke momenten van de afgelopen zes jaar. In de periode dat Watson de plaat schreef, scheidde hij van zijn vrouw, verloor hij zijn moeder en een vriendin van hem pleegde zelfmoord. Daar bovenop kwam dat zijn drummer Robbie Kuster, met wie hij al jarenlang samenwerkte, de band verliet. Juist op het moment dat Watson dacht zijn leven op de rit te hebben, werd alles opnieuw ontwricht. Desondanks, of misschien daarom, duurde het lang voordat de verhalen op Wave tot hem kwamen. “Soms schrijf je een nummer en dan weet je gewoon: dat moet blijven. Soms duurt het lang. Heel lang. Je wordt kritisch en dan kan zo’n proces lang duren.” 

We houden het gesprek met deze zware onderwerpen luchtig door te grappen over hoe het leven ineens totaal op z’n kop kan staan: “Oh, dus zo kan het dus ook! Ha, dacht ik toch even dat ik er was. Mmmh, funny, ik wist niet dat dit ook kon”, zegt Watson met een gek stemmetje. Na een pauze van een seconde of twee dan toch: “Fuck”, en een lach. Gelukkig is hij is geen cynische man. Hij steekt de draak met het leven, maar blijft er iets positiefs uit halen.

Precies uit die gedachte komt Wave. “Het gaat om het idee dat, wanneer je zwemt in de oceaan, je alle kanten opgetrokken kan worden. Wanneer je vastzit in een sterkte stroming, is het laatste wat je moet doen ertegen vechten. Je moet wachten, tot het je ergens anders weer uitspuugt. Het kan een jaar of langer duren, maar als je vecht, raak je sneller buiten adem. En dan zink je. Het enige wat je kan doen, is jezelf overgeven. Just ride it out. Je komt vanzelf weer naar bovendrijven. Whatever you do, don’t fight it. Daarom heet de plaat Wave. Je moet het je laten overkomen. Dat geldt voor alle facetten van het leven, ook mentale problemen, paniekaanvallen of depressies.”

(Het verhaal gaat door onder de foto)

Vissen
Het schrijven van een nummer is net als vissen, legt hij uit, terwijl hij het koekje bij zijn kopje koffie opeet. “Je weet dat de ochtend de beste tijd is om vissen te vangen. Je weet dat vissen liever wormen dan rubber eten. Je weet de beste plek om te vissen.  Maar je kan met al die kennis gaan vissen en toch niets vangen. En soms vang je een hele grote, alsof je ‘m zo uit de lucht vist. De beste nummers zijn de nummers waarvan je zelf niet gelooft dat ze van jou zijn. Alsof het uit de lucht kwam vallen en jij het alleen maar hoefde te vangen. Soms zie je een glimp van iets en duurt het maanden voordat je het vangt. Of je vangt het, het ontglipt je en dan duurt het vijf jaar voordat je het weer vangt. Dat was dan waarschijnlijk niet het goede moment. Want als je ‘m weer opnieuw vangt, is de vis altijd groter.” 

“Het schrijven van nummers is net als vissen”

Here Comes The River is zo’n nummer. Kenzo, de kapper van Watson, heeft hem geholpen met vissen toen hij hem een van de mooiste adviezen over het verwerken van zijn verdriet gaf. “Kenzo zei: ‘Dit soort rouw, daar doe je niets aan. Hoe meer je je ertegen verzet, des te erger zal het worden. Dit gaat twee tot drie jaar duren. Daarna wordt het minder. Laat niemand je anders vertellen.’ Dit is zoals het is: you’re fucked for two years. Just let it flood.” Dat laatste woord was het laatste puzzelstukje. De vis werd gevangen en de puzzel waar Watson al bijna vijf jaar mee bezig was, viel in elkaar.  Strange Rain is er nog een: hij werkte er al drie jaar aan. Op een ochtend werd hij wakker en voelde zich weer heel. “Mijn hoofd was drie jaar een zooitje. Ineens kon ik weer nadenken.” Hij kwam uit bed, ging achter de piano zitten en maakte het nummer af. 

Intimiteit
Met de persoonlijke verhalen op Wave zoekt Watson naar de intimiteit die volgens hem met veel muziek van deze tijd ver te zoeken is. Maar, zo legt hij uit, hij wilde die intimiteit zonder teveel loze woorden en veel verdrietige nummers. “Ik wilde zeggen wat ik te zeggen had, zonder er teveel doekjes om te winden.” Hij schreef een nummer vanuit de vraag ‘hoe zou John Lennon dit aanpakken?’ Broken ontstond nadat hij een concert van Radiohead had gezien en daar op de een of andere manier uit kon halen dat het oké is om een nummer als Broken te schrijven. Ook werkte hij samen met Leonard Cohen. Zonder die samenwerking was Melody Noir nooit geworden zoals het nu is. “Melody Noir draait om de tekst. Teksten zijn tricky, het gaat om hoe je het zegt. Dat heb ik geleerd van Cohen. De manier waarop hij zijn teksten overdraagt, dat heeft iets dappers.” Bovendien leerde Cohen hem hoe hij simpeler met zijn teksten om kon gaan. Hij haalt Suzanne van Cohen aan. “Dat stuk waarin hij beschrijft wat er op tafel staat, dat pakt me. Daar wilde ik meer heen. Poëtisch, maar zonder moeilijk doen.” 

“Ik wil dat mijn muziek onderdeel wordt van iemands leven”

Watson wilde dus geen moeilijkdoenerij, en heeft al helemaal niet de intentie iets te maken dat iedereen omver blaast. Wat hij wel wil, is een album dat makkelijk opgezet kan worden en daardoor langer meegaat. “Als ik thuis kom, ben ik vaak op zoek naar simpele muziek. Ik heb geen energie voor complexe, moeilijke muziek. Ik bedacht maar juist dat maken waar ik zelf op zoek naar was. En als mensen dit album dan sneller opzetten, doen ze dat misschien vaker. Dan gaat dit album langer mee. Ik wil geen megahit scoren en dan als een kaarsje uitgaan. Ik wil dat mijn muziek onderdeel wordt van iemands leven. Volgens mij kan dat alleen als mensen graag en vaak naar mijn muziek luisteren.” 

Embrace the changes
In de periode waarin hij Wave maakte, leerde Watson om niet bij de pakken neer te gaan zitten, benadrukt hij. Want je moet wel altijd moeite blijven doen om in leven te blijven. Hij legt uit dat hij genoeg mensen kent, of heeft gekend, die vaste ideeën hadden over hun leven en wat ze wilden. Op het moment dat ze in een stroming vastzaten en kopje onder gingen, wisten ze het niet meer. “Ze vechten tegen de stroming, tegen verandering. Want tja: dit was niet wat ze hadden bedacht. Uiteindelijk raakten ze op en verdronken ze. Die mensen, die zijn nooit meer hetzelfde geworden.”

Watson pauzeert even, steekt een sigaret op. “Je moet veranderingen laten doen wat het moet doen. Er kunnen hele mooie dingen uit komen.” Een van die veranderingen is dat na zijn scheiding zijn nieuwe liefde Heather O’Neill in zijn leven kwam. De manier waarop hij begint te stralen, zegt genoeg. “Veranderingen zijn er voor een reden. We need to ride out the wave and embrace the changes.”

Patrick Watson speelt op 9 maart 2020 in TivoliVredenburg. 

---