Strange Sounds From Beyond 2019 was heerlijk bizar, maar wat kun je van dit festival leren over je eigen vooroordelen?

Artiesten die pannendeksels tegen hun hoofd aanslaan of hele drone-sets waar letterlijk geen individuele nummers uit te halen zijn. Het enige wat je van Strange Sounds From Beyond kunt verwachten, is dat je dingen gaat tegenkomen die je echt niet had verwacht. Al jarenlang zoekt dit festival de vetste crossover-acts bij elkaar zodat wij ons een dagje kunnen verliezen in een bizar speelparadijs. En dat was afgelopen weekend op Strange Sounds From Beyond 2019 precies wat we aantroffen.

Tekst Sharona Badloe
Foto’s Martine Kamara

De ene band maakt iets tussen postpunk en grindcore, de andere zit op de grens tussen acidjazz en unicorn-hop. Dat we op Strange Sounds geluiden tegen gaan komen die we niet kunnen benoemen, weten we ondertussen wel. Maar dit festival is meer dan alleen een broedplaats voor de absurde kant van de muziekwereld. Je kunt er namelijk ook een heleboel leren over jezelf. Want waarom vinden we deze acts eigenlijk zo interessant of bizar? Wat zegt dat over onze eigen blik op de wereld? Het is tijd dat we het hebben over dit bijzondere festival in het licht van de culturele eye-opener die het kan zijn. Hier onze favoriete acts van afgelopen zaterdag op een rij en wat je van ze kunt leren.

 

 

Mdou Moctar
Deze muzikant uit Niger staat samen met zijn band rustig maar zelfverzekerd op het podium en haalt met zijn linkshandige Fender trucjes uit die ik als gitaarspeler zelf niet eens een naam weet te geven. Hij speelt razendsnelle riffs over harde rock met duidelijke invloeden uit de Berberse gitaarmuziek. Moctar laat nog geen vierkante centimeter van de fretboard van zijn linkshandige gitaar onaangeraakt en dat terwijl hij rustig verder zingt in zijn eigen taal.

Ik vraag mij af hoe lang het duurt om zo volkomen comfortabel te raken met je instrument. Als ik hem na de show tegen het lijf loop moet ik het toch vragen, wanneer heb je gitaar leren spelen? Hij zegt bijna uit automatisme: “Mijn naam is Mdou Moctar, je kunt mijn verhaal vinden op het internet.” Dit komt in eerste instantie wat afstandelijk over, maar daarna blijft hij doorkletsen over andere dingen. Hij blijkt gewoon niet heel geïnteresseerd te zijn om over zijn eigen origin story te praten. En als ik naar zijn online persona kijk, begrijp ik waarom. Een interview op KEXP en meerdere longreads waar zijn verhaal gedetailleerd omschreven wordt. Hij groeide op in een religieuze familie die niet kon of zelfs wilde betalen voor een gitaar, omdat rocksterren volgens hen alleen maar problemen veroorzaken. Op zijn zestiende maakte hij zelf een gitaar uit een stuk hout en de handremkabels van een oude fiets, want dat is blijkbaar gewoon mogelijk, en leerde zichzelf spelen. Jaren later reist hij de wereld rond voor gigs en wordt hij door The Guardian liefdevol ‘de Hendrix van de Sahara’ genoemd.

 

 

Maar hij praat zelf liever over de school die hij opzet in zijn thuisstad waar de rijkere ouders betalen voor de kinderen die zelf geen educatie kunnen veroorloven. Als ik hem vraag waar zijn muzikale invloeden vandaan komen, vertelt Moctar dat hij liever zijn eigen gitaar oppakt dan naar andere muziek luistert. Dat verklaart een hele hoop. Deze act is een fijne reminder aan het feit dat de rockster-droom niet alleen is weggelegd voor de standaard westerse rebellen onder ons. Door artiesten als Mdou Moctar het podium te geven, verandert Strange Sounds het gezicht van de rock en daar kan ik alleen maar achter staan.

 

 

Bbymutha
Succesvolle vrouwelijke rappers zijn nog altijd ondervertegenwoordigd in deze tijd. En degenen met de meeste Grammy’s hebben toch grotendeels dezelfde soort stijl en lyrics. Kijk maar naar Cardi B, Nicki Minaj en Iggy Azalea. Gelukkig begint ook de rapwereld vrouwen in andere vormen en maten steeds meer te accepteren en artiesten zoals Bbymutha leveren daar een sterke bijdrage aan.

Bbymutha is samen met haar DJ in skimasker de sterkste aanwezigheid die ik in lange tijd op het podium heb gezien. Ze is een feministische rapper, een sex-positieve, borderline vulgaire lyricist en een alleenstaande moeder van vier. Om deze redenen alleen al kan ze makkelijk het podium op bij een festival als deze. Maar ze doet er nog een schep bovenop door niet te bezwijken onder de druk om er als vrouwelijke performer ten alle tijden trendy en perfect opgemaakt uit te zien. Ze doet verder ook niet de moeite om volkomen normale lichaamsbedoelingen zoals de flinke stretchmarks op haar onderbuik en de scheerplekken onder haar oksels te verbergen. Daarnaast heb ik nog nooit het woord pussy zo vaak op een positieve manier in een nummer voorbij horen komen: het is fantastisch!

 

 

African Head Charge
Waar veel producers de afgelopen jaren het minimalisme indoken onder het mom van less is more, hadden de leden van African Head Charge een heel ander vraagstuk in hun hoofd. Namelijk, hoe kunnen we zoveel mogelijk geluiden en effecten bij elkaar brengen en er nog steeds een luisterbaar geheel van maken? African Head Charge is het geesteskindje van de Britse dub-producer Adrian Sherwood en de Afrikaanse percussionist Bonjo Iyabinghi Noah. Samen gingen ze actief op zoek naar manieren om hun muziek naar net dat randje te tillen tussen ‘deze muziek is precies spacend genoeg’ en ‘dit zijn teveel geluiden door elkaar heen, ik begrijp er niks meer van.’   

Met een goede dosis reverb en gekke effecten op je instrumenten en de bekende wubwubwub van de Jamaicaanse dub er doorheen gedraaid, kun je prima de oren van je publiek verwarren en verrijken. Maar dat was voor Sherwood niet genoeg. Hij wilde een meditatieve muur van geluid creëren en begon om dat te bereiken te experimenteren met verschillende methodes. Bijvoorbeeld door in de studio een loop te maken van willekeurige cut-ups uit zijn muziek. Of door melodieën door een speaker af te spelen, opnieuw op te nemen en vervolgens door een phazer heen te gooien. Volgens het internet is het resultaat hiervan psychedelische dub te noemen, en hoewel dat best een accurate beschrijving is, dekt het niet half de lading van de trans-veroorzakende geluiden die wij tijdens de show te horen kregen. Zelfs zijn engineers vertelden Sherwood dat al dat gedoe veel te overweldigend is voor de luisteraar, maar het publiek op Strange Sounds kan er geen genoeg van krijgen! 

 

 

Vanligt Folk
Vanligt Folk Betekent ‘gewoon volk’ in het Zweeds. Deze bandnaam kan voortkomen uit de contradictie met het feit dat deze Zweden allesbehalve een gewone band zijn. Of misschien is het een referentie naar de scheiding tussen rijk en arm en staan de teksten vol strijdkreten tegen het kapitaal. Ik weet het niet zeker, want ten eerste kan ik geen Zweeds. Maar als ik dat wel had gekund, zou ik de teksten die de excentrieke frontman door zijn stemvervormende microfoon schreeuwt alsnog nauwelijks kunnen verstaan. Hij wringt zijn lichaam in een reeks rare houdingen en kraait de gekste geluiden uit. Ondertussen horen we een soort zware EDM die om de vijf minuten compleet van vibe verandert. Geen touw aan vast te knopen, maar het rauwe charisma van de frontman is aanstekelijk en iedereen is in een soort euforische staat uitbundig aan het springen.

De drummer van dit driekoppig ensemble heeft naast zijn drumstokken uiteraard ook het deksel van zijn pan meegenomen en beukt die zonder enige terughoudendheid, herhaaldelijk tegen zijn kop aan. Gewoon op de maat van de muziek, tussen het drummen door. En nog wel zo hard dat de impact ervan duidelijk te horen is over de stemvervormer van zijn frontman en het gejoel van het publiek heen. Waarom zou je immers voor je floor toms gaan als je een prima hoofd hebt. Wat hebben we hiervan geleerd? Een hard hoofd plus deksel is ook een prima instrument mensen. Stap eens uit je bubbel, jezus.