In première: op zoek naar pure zielsrust aan de hand van Matteo Myderwyk zijn nieuwe werk Axioma XIV

De ster van de ongekroonde pianokeizer Matteo Myderwyk is rijzende. Niet alleen na de albums To Move, Verses en Ataraxia, waarmee hij in januari zijn trilogie heeft afgerond. Vandaag verschijnt de nieuwe videoclip bij Axioma XIV.

Een ambitieus project, zo vertelt Myderwyk ons het volgende over het stuk waarvan vandaag de video in première gaat: “De muziek van Axioma XIV is een afgeleide van een groot elektronisch werk wat ik al een tijdje heb afgerond. Toen ik hiermee klaar was heb ik de inhoud, akkoorden en melodie, vertaald naar een pianosolo-versie.”

Het werk van Myderwyk is niet onopgemerkt gebleven, zo kunnen we hem de ambassadeur noemen van Piano Day dat plaatsvindt op 29 maart. Een initiatief van Nils Frahm. De 88ste dag van het jaar, aangezien de piano zoveel toetsen telt. Rondom dat event zal Myderwyk vijf shows doen in België en Nederland. Maar eerst spreken we de Amsterdamse pianist over zijn nieuwe release. “De enige manier om bij echt geluk te komen was volgens Epicurus pure zielsrust. Dit noemde hij Ataraxia. Hier is de titel van het album aan ontleend.”

Hi Matteo, wat houdt je op dit moment allemaal bezig en waar denk je veel aan?
“Vanmiddag is de loting voor de kwartfinale van de Champions League. Ik hoop heel erg dat Ajax loot tegen FC Porto. Niet alleen omdat zij op papier de zwakste zijn, ik heb tijdens mijn examenjaar aan het conservatorium van Porto gestudeerd. Ik ben toen ook een paar keer naar het stadion geweest, hetzelfde stadion waar de 16-jarige Messi mocht invallen tijdens een oefenwedstrijd. Verder heb ik een slechte week achter de rug qua piano-opnames. In mijn privé-kapel had ik een mooie opstelling gemaakt met microfoons om zo ook het omgevingsgeluid op te kunnen nemen, denk aan vogeltjes en voorbijgangers. Maar de wind was zo extreem dat gedegen opnemen niet mogelijk was. Nu heb ik zo geschoven dat ik aanstaande maandag nog een dag kan opnemen, als de wind dan maar is gaan liggen.”

We kunnen je beschouwen als de ambassadeur van Piano Day, waarbij je vijf shows speelt in Nederland en België: hoe kwam dit idee tot stand?
“Best toevallig eigenlijk: er stonden al twee shows gepland. We hebben vervolgens wat andere steden en zalen benaderd en iedereen wilde graag meedoen. Ik heb heel veel zin om deze mini-tour te gaan doen. In België is het plaatsje Hasselt een waar piano-walhalla, de promotor daar nodigde mij uit ook mee te doen, nou: graag!”

Hoe ga je die shows aanpakken? Nog iets speciaals in gedachten?
“Momenteel speel ik live bijna altijd piano in combinatie met synthesizers en andere keyboards. Maar voor deze vijf shows wordt het weer helemaal terug naar de basis, enkel een piano. Dat is alweer een tijdje geleden en daar kijk ik erg naar uit. In Pllek hebben we een ligconcert georganiseerd; oftewel de piano in het midden met het publiek er al liggend en hangend of op een Fatboy eromheen met uitzicht over het IJ. Misschien een beetje cliché, maar goed: het is maar één keer per jaar Piano Day.”

Welk gevoel beschrijft het nieuwe stuk Axioma XIV voor jou?
“De muziek van Axioma XIV is een afgeleide van een groot elektronisch werk wat ik al een tijdje heb afgerond. Toen ik hiermee klaar was, heb ik de inhoud, akkoorden en melodie vertaald naar een pianosolo-versie. Vergelijk met het een schilderij waar later nog een schets of ets van wordt gevonden. In tegenstelling tot de elektronische variant is de pianoversie erg rustig en kalmerend. Dat kalmerende is sowieso het uitgangspunt van de axioma-serie die ik aan het opbouwen ben.”

Dit jaar verschijnt het laatste deel van je album-trilogie: in welk opzicht verschilt en/of overlapt Ataraxia met To Move en Verses?
“Afgelopen januari verscheen inderdaad het derde deel Ataraxia en is verreweg de meest voorbereidde plaat van de drie. To Move was de eerste en eigenlijk pas na de opnames in het Muziekgebouw realiseerde ik mij dat het weleens mijn eerste album kon worden. Het waren voor mij meer twee dagen van jammen, met toevalligerwijs een aantal mooie muzikale vondsten. De opvolger Verses heb ik schetsmatig voorbereid en op een mini-piano opgenomen. Dit als contrast met z’n voorganger. Verses is voor mij piano-ambient. Muziek om op je koptelefoon te luisteren als je door de stad fietst bijvoorbeeld.”

“Afgelopen zomer besloot ik mijn nieuwe ideeën tot in detail uit te werken, wat eigenlijk gewoon componeren heet. Dat kostte me veel werk maar was me ook wat waard, namelijk een veel duidelijkere muzikale kern bereiken. Dit leverde het album Ataraxia op. Waarmee ik denk ik mijn muzikale boodschap uit de twee voorgaande albums veel duidelijker heb uitgesproken. Het geeft precies weer wat ik met pianosolo muziek wil bereiken: rust.”

Ik was even nieuwsgierig: ik ga binnenkort toevallig beginnen met het lezen van Spinoza en ik las dat hij een inspiratiebron is geweest voor jou. Hoe kwam hij precies in jouw nieuwe werk terecht?
“Spinoza is inderdaad het uitgangspunt geweest van Ataraxia. Al lezende werd hij voor mij veel meer dan een interessante filosoof, maar een echt voorbeeld. De man durfde z’n eigen spirituele pad te volgen met voor hem de grootste sociale gevolgen van dien. Zijn uitgangspunt was een mentale reinheid en een solistische godservaring, dat zijn zaken waar ik eigenlijk ook naar streef. Spinoza liet zich op zijn beurt inspireren door de oude Griekse filosoof Epicurus. Deze Griek was al helemaal een eyeopener voor mij: wil je het echte geluk bereiken, stop dan met het najagen van geld en roem. De enige manier om bij dit geluk te komen, was volgens Epicurus pure zielsrust. Dit noemde hij Ataraxia. Hier is de titel van het album aan ontleend. Overigens zou ik niet meteen beginnen met de Ethica van Spinoza te lezen. Dat is wat heet een zware pil. Er is een roman waarin beide filosofen heel mooi naar voren komen: Het Raadsel Spinoza van I. Yalom.”

Wat zijn verder jouw plannen voor dit jaar?
“Nou, deze zomer staan er echt een paar geweldige festival-affiches op mij te wachten. Helaas kan ik nu niet zeggen welke dit zijn, want de aankondiging hiervan moet nog komen. Verder hoop ik een mooie reis naar Albanië te maken en met mijn vriendin naar Zweden te gaan.”

“In mijn studio ben ik de laatste twee jaar bezig geweest met het fijnschaven van muziek voor synthesizers. Begin april speel ik op het festival Clash in de Vera voor het eerst deze nieuwe muziek. Na de zomerperiode hoop ik hiermee naar buiten te kunnen treden. Maar voor nu eerst terug naar de zielsrust en een goed boek, denk ik.”

---

Live-data van Matteo Myderwyk zijn Piano Day-tour:
27 maart – Hasselt
28 maart – Utrecht – EKKO (Piano Day)
29 maart – Muziekgebouw Eindhoven
30 maart – Theaters Tilburg
31 maart: – Amsterdam – Plekk