Pardans komt naar muziek- en literatuurfestival Explore the North, dus vroegen we de rauwe postpunkers naar hun favoriete boeken

Explore the North
22 t/m 24 november

 

In een lange rij spannende en experimentele voorgangers, is Pardans al een tijdje de nieuwe sensatie uit Kopenhagen. Op 5 oktober verscheen het debuutalbum genaamd Spit and Image, die de band komt presenteren tijdens onder meer Explore the North eind november. Hoogtijd om deze jonge honden eens beter te leren kennen en wel in de vorm van hun literaire voorkeur

We volgen Pardans al een tijdje met plezier: zo zagen we de band tijdens Eurosonic begin dit jaar, kwamen we erachter dat ze een goede band met hun stadsgenoten van Iceage hebben, dat de twee bands inmiddels een bandlid delen en dat ze regelmatig samen spelen. Zo zagen we Pardans in mei van dit jaar nog in Bitterzoet.

Alleen daar gaan we het deze keer allemaal niet over hebben, aangezien Explore the North ook de fijne combinatie opzoekt van muziek en literatuur, wilden we de band juist vragen naar hun literaire voorkeuren. Want misschien vertelt het ons wel meer over de band dan we vermoeden. Niet dat Pardans een vermomde boekenclub met instrumenten is, maar de jongens houden wel degelijk van een goed boek. Daar kwamen we achter toen we zanger Gustav Berntsen en violist Patrick Rathbun spraken, waarvan we via-via hoorden dat zij regelmatig met hun neus in de boeken zitten.

Hé guys! Gewoon maar eens beginnen bij het begin: wat zijn jullie nu aan het lezen?
Rathbun: “Het gaat bij mij een beetje in vlagen. Soms lees ik heel veel, soms lees ik heel weinig.”
Berntsen: “Dat heb ik ook wel. Ik ben altijd wel met een boek bezig en op dit moment lees ik De meester en Margarita van Boelgakov.”

Dat meen je niet! Dat is hier een vrij onbekend boek, maar ik heb daar toevallig dit jaar een longread over geschreven waarin ik het hele boek en de schrijver heb uitgeplozen. Wat vind je van het boek?
Berntsen: “Ja man, het is echt een waanzinnig boek. Ik kwam erop via Patrick, die mij eerder de roman Hondehart aan had geraden van hem.”
Rathbun: “Ik heb Russisch gestudeerd, dus vandaar dat ik daarbij kwam. In Rusland is Boelgakov een flinke naam, dus dan kom je die al snel tegen. Zijn levensverhaal is ook echt compleet bizar, hoe hij dat Stalin-regime heeft overleefd. Al moet ik trouwens wel bekennen dat ik De meester en Margarita nooit gelezen heb. De film heb ik daarentegen wel weer gezien, die is in ieder geval fantastisch.”

   

 

Maar wat lees jij nou eigenlijk op het moment?
Rathbun: “Nou, op het moment lees ik eigenlijk niets. Ik was wel begonnen met een boek Bloedbruiloft van Lorca, dat is een theaterstuk, maar ik ben nog niet verder gekomen dan het eerste stuk. Het is een mooi verhaal, maar soms kom je er gewoon even niet aan toe.” 

Dat heb je soms. In een breder perspectief: wat betekent literatuur voor jullie?
Berntsen: “Voor mij is het net als met films, kranten en kunst en haal ik dus ook inspiratie uit literatuur. Maar het is voor mij nog relatief nieuw dat ik boeken lees die ik zelf interessant vind. Dat kwam pas na de middelbare school, daarvoor was het een verplichting en had ik geen binding met al die boeken die we moesten lezen. Pas vanaf het moment dat ik zelf mocht kiezen begon ik lezen leuk te vinden.”

Door welk boek kwam dat?
Berntsen: “Dat was Lolita van Nabokov. Daar werd ik helemaal ingezogen, dat opende mijn leeswereld. Ik weet nog dat ik de laatste hoofdstukken las tijdens een rit in de bus naar Aarhus en ik luisterde tegelijkertijd La Sacre Du Printemps van Stravinsky. Wauw, dat was wel een moment!”

Dat kan ik mij voorstellen! Tot nu toe hoor ik trouwens vooral wat oudere titels: houden jullie een beetje bij wat er allemaal speelt in de hedendaagse literatuur?
Rathbun: “Niet echt eigenlijk. Ik houd dat niet allemaal bij en we lezen vaker toch oudere boeken.”

Is er in Denemarken trouwens een bruisende literatuurscene?
Berntsen: “Ik lees niet zoveel van Deense schrijvers. En waarom? Dat weet ik eigenlijk niet. Waarschijnlijk omdat je vooral wordt geïntroduceerd aan hele traditionele schrijvers en die vervelen mij vooral.”
Rathbun: “Toch zijn er wel veel mooie schrijvers, hoor. Ik vind Knut Hamsun bijvoorbeeld waanzinnig. Hij heeft lang geleden de Nobelprijs voor de Literatuur gewonnen. Oké, hij is dan wel een Noor, maar wat hebben we dan in Denemarken?”

 

Geen idee, dat weten jullie toch wel?
Rathbun: “Nou ja, Jens Peter Jacobsen dan. En Andersen!”

Als in H.C. Andersen, de bekende sprookjesschrijver?
Berntsen: “Hahaha, nee-nee! Ik bedoel Benny Andersen, hij is niet zolang geleden overleden en een bekende poëet hier. Daarnaast maakte hij ook muziek.”

Zijn er schrijvers die je vaker leest?
Berntsen: “Ik wil vaak vooral veel verschillende dingen tot mij nemen, dus ik lees meestal één boek van een schrijver en dan ga ik weer verder met een andere. Maar ik zou wel graag wat dieper willen duiken in Joseph Conrad. Ik heb Hart der Duisternis van hem gelezen en dat vond ik zo mooi dat ik  wel meer van hem zou willen lezen.”

  

 

Andere boeken die jullie ons nog aan kunnen raden?
Berntsen: “Zeker, ik heb laatste Beautiful Losers van Leonard Cohen gelezen. Dat is een ongelooflijk mysterieus, raar en interessant boek. Het is tegelijkertijd ook heel radicaal en gaat over liefde, seksualiteit en spiritualiteit. Hij schreef dit in twee maanden toen hij op het Griekse eiland Hydra woonde in de jaren zestig, helemaal waus van de amfetamine.”
Rathbun: “Ik ben toch wel erg van de Russische schrijvers, naast Boelgakov vind ik Dostojevski mooi, maar ook dichters als Blok en Zhukovsky, die prachtige liedteksten heeft geschreven begin negentiende eeuw. Hij was een van de redenen dat ik Russisch ben gaan studeren.”

 

Wat trekt je aan in die Russische schrijvers en verhalen?
Rathbun: “Die verhalen zijn vaak zo ongelooflijk bizar, hoe verzin je dat?! En ik heb het idee dat Russische literatuur vaak als heel serieus of zwaar wordt gezien, maar het is vaak juist ontzettend grappig.”

Maar het moet ook gelezen worden: lezen jullie veel tijdens het touren?
Berntsen: “Nee, onze breinen smelten als we op tour zijn. Niemand van ons leest eigenlijk in de bus of rondom shows.”

Bezoeken jullie wel boekwinkeltjes als daar tijd voor is?
Rathbun: “Ja, dat vind ik altijd erg leuk om te doen. Boeken zijn ook iets makkelijker mee te nemen dan platen. Tijdens de laatste tour heb ik wat mooie boeken gescoord van Duitse schrijvers als Hermann Hesse en van Thomas Mann.”
Berntsen: “Goede tweedehandszaakjes zijn voor mij ook altijd een goed navigatiepunt als je voor het eerste in een stad bent. Net als goede platenzaken, die zijn altijd wel in leuke wijkjes gelegen.”
Rathbun: “Op die manier kom je soms op bizarre plekken terecht. Ik was een keer in een antiekwinkeltje in Santa Barbara en daar vond ik een gigantische stapel van Deense klassiekers uit het einde van de negentiende eeuw, echt raar! Waarschijnlijk zijn die boeken van oude, Deense immigranten geweest en zijn die in één keer verkocht. Je maakt altijd een kleine reis door de tijd in dat soort winkeltjes, dat vind ik tof.”

 

Wat vinden jullie het leukst aan lezen?
Rathbun: “Ik houd uiteraard van prachtige verhalen, maar ik vind het ook mooi als je het een nieuwe ervaring geeft of over dingen na laat denken waar je normaal gesproken nooit aan gedacht zou hebben. Het geeft nieuwe ideeën en gedachtes.”
Berntsen: “Het geeft inspiratie voor mij als mens, bij van alles. Daarnaast vind ik het eveneens mooi om de taal beter te leren kennen en wat je daarmee kunt doen.”

Kunnen jullie dan toch één goede tip geven voor iedereen die bijvoorbeeld een mooie treinreis naar Leeuwarden gaat maken eind november?
Berntsen: “Dan moeten we wel een Deense tip geven vind, wat jij Patrick?
Rathbun: “Eens! Dan zou ik De Schaduw van Andersen noemen.”
Berntsen: “Dat is een kort en zeer duister verhaal. Ja, dat is een mooie!”
Rathbun: “Ik wil alleen nog een andere noemen, die is dan wel niet Deens. Maar Punt Contrapunt van Aldous Huxley, hij is vooral bekend van dat futuristische boek Brave New World, dit is wel heel anders. Het is niet allemaal science-fiction, hij schrijft vooral over abstracte ideeën. De roman volgt verschillende personen met verschillende levensfilosofieën in verschillende hoofdstukken, net als je het contrapunt in muziek hebt. Er is niet één plot, de verhalen lopen door elkaar heen en worden hier en daar met elkaar verbonden.”

Wat nemen jullie mee tijdens de november-tour?
Berntsen: “Ik heb net een goede stapel gekocht in een tweedehandswinkel, waaronder Perfume: The Story Of A Murderer, wat kennelijk het favoriete boek van Kurt Cobain was. En ik heb nog wat verzameld werk van W.B. Yeats op de kop weten te tikken.”
Rathbun: “Ah, dat zijn wel mooie titels, geef die maar door als je er klaar mee bent!”

---

 

WEBSITE EXPLORE THE NORTH | FACEBOOK-EVENT | TICKETS

---