Marika Hackman komt je vriendin verleiden, en dat is reden om te vrezen. Waarom? Luister maar naar haar gloednieuwe album I’m Not Your Man, een perfecte tweede plaat vol vernieuwing en vreugde, in vrijwel alles anders dan haar dromerige debuut We Slept At Last (2015). Op de achtergrond belegert een legioen Ajax-supporters het Leidseplein in aanloop naar de Europa League-finale, maar wij luisteren alleen nog naar de ontwapenende en onmogelijk coole Marika Hackman.

Kwam We Slept At Last in 2015 nog uit in februari (gemiddelde temperatuur 3,49°C), toen de opvolger van dat debuut eerder deze maand verscheen was het zes maal zo warm. Toeval bestaat niet, en dus zegt het alles over de overgang die Marika Hackman heeft doorgemaakt. We Slept At Last was een album vol fraaie folkliedjes die uitermate geschikt zijn voor februari, I’m Not Your Man is een plezierplaat vol grungy gitaren die bijna uit zijn voegen barst van de zomerse zonne-energie. Volgens de zangeres zelf vond die verandering uiterst natuurlijk plaats. “Als je goed naar We Slept At Last luistert, hoor je dat nummers als Open Wide en Animal Fear – en zelfs tracks als Deep Green en Cinnamon van mijn eerdere EP’s – veel meer weghebben van deze stijl”, vertelt ze. “Ik vond het altijd leuk om die nummers live te spelen. Mijn shows waren altijd nogal introspectief en ik wilde juist een soort groepservaring creëren, tussen mij en een band, maar ook tussen mij en het publiek.”

“Ik ben ervan overtuigd dat angst iets goeds is”
Dus was er werk aan de spreekwoordelijke winkel. Maar dat werk, dat bleef in eerste instantie vooral op de spreekwoordelijke plank liggen. “Het voelde alsof ik geen vooruitgang boekte als muzikant”, herinnert Hackman zich. Ze ging door een zware tijd heen en voelde zich ongelukkig, maar vond uiteindelijk de oplossing. De zangeres besloot haar label en management te verlaten en van voor af aan opnieuw te beginnen. “Het was eng, maar ik voelde me dapper en machtig en ik denk dat je dat duidelijk kunt horen op dit album. Ik voel dankzij die zware periode zo veel zelfvertrouwen.” Die verandering vormt de kern en is misschien belangrijker dan alle muzikale stijlkenmerken die I’m Not Your Man kent; die zijn een gevolg van Hackmans gedachtes over haar eigen artiestendom. “Ik vind het heel belangrijk dat artiesten zichzelf uitdagen”, laat de blonde Britse weten. “Ik wilde mijn comfortzone uit en wilde zien wat ik nog meer in mijn mars had.”

Dat bleek nogal wat, maar voor dat blijken kon was er één nummer nodig dat het hek van de dam zou halen. “Dat nummer was Violet, het eerste nummer dat ik voor dit album schreef in deze stijl”, weet Hackman nog. “Het gebeurde min of meer per ongeluk toen ik demo’s aan het opnemen was. Vanaf dat moment werden de liedjes steeds leuker, en heavier.” Het was een keerpunt, dat wist Hackman, maar een dosis van spanning bleef. “Toen ik eenmaal doorkreeg hoe de nummers en de teksten die ik had geschreven klonken, was dat nogal intimiderend voor me. Maar ik ben ervan overtuigd dat angst iets goeds is, en dat je jezelf naar een hoger niveau tilt door je daar doorheen te bijten.” Wat daarbij hielp was het besef van een verschil tussen de persoon en de popmuzikante Marika Hackman. De Britse realiseerde zich in aanloop naar haar tweede album dat ze een identiteit heeft als artiest, die ze kan gebruiken om haar persoonlijke ervaringen te kanaliseren, zonder er bang voor te zijn zich te veel bloot te moeten geven. “Op een vreemde manier heeft dat het album veel persoonlijker gemaakt.”

Ondanks de ontwikkeling die Hackman de afgelopen jaren heeft doorgemaakt, kijkt ze zonder wrok terug op de periode rondom We Slept At Last. “Dat album moest er zijn en ik ben nog steeds blij dat het bestaat”, zegt ze. “Elk beetje muziek dat ik de afgelopen jaren heb uitgebracht voelt als een soort stap die me heeft gebracht waar ik nu ben. Ik denk dat ik ook zo op dit album zal terugkijken als ik mijn derde plaat aan het maken ben.” Het enige waar Hackman naar verloop van tijd een hevige hekel aan kreeg was het feit dat het folkachtige karakter van de plaat haar in een bepaald muzikaal hokje plaatste. “Zoals ik al zei was dat helemaal geen traditionele folkplaat. Het is gewoon een lui label dat op me wordt geplakt, omdat ik een vrouw ben die gitaar speelt. Sommige mensen noemen zelfs dit album nog ‘folkrock’, terwijl het dat totaal niet is.” De reden die Hackman daarvoor aandraagt stemt somber, in het algemeen, maar zeker anno 2017: “Het geeft mensen in de industrie een veilig gevoel om een vrouw zo te behandelen. ‘Laten we haar in dat hokje stoppen, dan is ze geen bedreiging.’” Toch is de Britse vooral verschrikkelijk strijdbaar: “Ik wil juist een bedreiging zijn.”

“Je hoort de vrouwelijke energie in de rondte vliegen op dit album”
Die bedreiging vormt Hackman op I’m Not Your Man niet alleen. Terwijl het een logische keuze lijkt om voor een koerswijziging als de hare te kiezen voor een andere producer, bleef Hackman bij producer Charlie Andrew. Zo gek is dat op het tweede gezicht niet, want de Mercury Prize-winnende producer maakt met zijn werk met Alt-J (Andrew produceerde hun drie studioplaten) duidelijk dat hij een man is die artiesten de vrijheid geeft zich te vernieuwen. Meer hulp komt van het Britse viertal The Big Moon, dat fungeert als Hackmans begeleidingsband. “Ik wist dat ik de nummers live wilde opnemen met band”, vertelt de zangeres over haar keuze voor die band. “The Big Moon bestaat uit goede vrienden van me, waarvan ik wist dat ze een geweldige energie hebben.” Volgens Hackman was het geen bewuste beslissing om een band in de studio uit te nodigen die ook bestaat uit vrouwen, al bleek dat uiteindelijk uitstekend te passen bij de thema’s die ze op het album bespreekt. “Ik zou nooit op die manier discrimineren en had hen ook gekozen als ze mannen waren geweest met wie ik dezelfde klik had gehad. Dat gezegd hebbende ben ik er heel trots op dat je de vrouwelijke energie haast in de rondte hoort vliegen op dit album.”

Dat is namelijk – de titel is in dezen voorzien van een dosis ironie – het belangrijkste thema op I’m Not Your Man: vrouwelijkheid en alles dat daarbij komt kijken zodra je je in de muziekindustrie mengt. Een van de belangrijkste bronnen van inspiratie was daarin Laura Marling. Zij – een van de weinige vrouwelijke artiesten die, volgens Hackman, écht als gelijk aan mannen wordt gezien – nam Marika Hackman een tijd terug mee op tour. “We werden goede vrienden en hebben gewoon vaak interessante gesprekken, waarin het vanzelfsprekend veel over vrouwelijkheid gaat”, vertelt Hackman. “Het was extra belangrijk omdat ik met dit album bezig was en zij met haar laatste, Semper Femina, dat ook een heel vrouwelijk album is. We bewandelden dezelfde gedachtegangen.”

Toch vindt ze het ook belangrijk te benadrukken dat haar album niet beperkt blijft tot dat thema. Ze ziet dat veel luisteraars het moeilijk vinden om voorbij vrouwelijkheid te kijken en te zien waar het album eigenlijk écht over gaat: “Het is nou eenmaal logisch dat ik over vrouw-zijn schrijf, want ik ben een vrouw. Ik hoor daarover te kunnen praten als een mens en als een muzikant, zonder dat mijn geslacht daar een rol in speelt. Het is goed om erover te praten en volgens mij veranderen er wel degelijk dingen, maar het zou het best zijn als we er helemaal niet meer over hóéven te praten.”

“Ik wilde niet dat mijn seksualiteit me zo definiëren”
Dan het tweede grote thema op I’m Not Your Man, de liefde: als Hackman het over liefde heeft, heeft ze het over ‘lesbische liefde’. “Ik ben een romanticus, dus ik schrijf veel over relaties”, legt ze uit. “Mijn ervaringen op dat gebied gebeuren met vrouwen, dus ik kan niet zingen over een of andere knappe gast op wie ik verliefd ben.” Op eerdere releases, waaronder We Slept At Last, leek dat nog wel tot de mogelijkheden te behoren. Niet in de minste plaats omdat Hackman pas op haar negentiende uit de kast kwam (toen ze haar EP’s al lang en breed geschreven had en al begonnen was aan We Slept At Last), maar ook omdat ze nog niet goed direct durfde te zijn. “Ik doe er nu veel minder mysterieus over”, weet ze zelf ook. “Als ik nu naar We Slept At Last luister, hoor ik dat ik daar over dezelfde dingen zing, maar op een heel andere manier, met veel meer metaforen bijvoorbeeld. Ik wilde er ook niet over praten voor ik precies wist wat ik erover wilde zeggen.”

Een belangrijk gegeven in de directheid en duidelijkheid op I’m Your Man is ook de verhuizing van Hackman van het Britse platteland naar Londen. “Toen ik We Slept At Last schreef, woonde ik daar pas net en was ik nog heel erg beïnvloed door de natuur”, herinnert ze zich. “Londen is nogal een grote, chaotische stad, waarin je moet vaak schreeuwen om jezelf verstaanbaar te maken. De boodschap moet er sneller uit.”

Ook het leeftijdsverschil tussen 19 en 25 (zo ‘oud’ is Hackman nu), is in haar ontwikkeling van grotere waarde dan de cijfers doen denken. “Ik wilde niet dat mijn seksualiteit me zou definiëren; mijn muziek moet altijd op de eerste plaats komen. Ik heb gisteren nog geteld: ik heb inmiddels meer dan veertig nummers uitgebracht, dus ik denk dat ik het nu wel over seksualiteit kan hebben zonder dat dat mijn ‘ding’ wordt.” Dat Hackman op de terreinen van beide thema’s die ze aansnijdt een minderheid – in de muziekindustrie, maar ook in het algemeen – is, maakt die wisselwerking tussen de tegelijkertijd vanzelfsprekende en opvallende onderwerpskeuze nog mooier, maar ook moeilijker. “Mijn persoonlijke problemen zouden niet opgevat moeten worden als politieke statements”, meent Hackman. “Ik schrijf dat ik als vrouw van vrouwen houd, omdat dat zo is, niet omdat ik er iets mee wil zeggen. Aan de andere kant is het altijd een fijn idee om misschien een rolmodel te kunnen zijn voor andere mensen.”

Wie I’m Not Your Man luistert, herinnert zich hopelijk – en waarschijnlijk – vooral die kwaliteit: de passie die de plaat minuut na minuut met zich meedraagt, en de humor waarmee alle onderwerpen aangesneden worden. Het album opent zelfs met een lach. “Dat is Celia, de bassist van The Big Moon”, legt Marika Hackman uit. “Ik weet niet meer waarom ze moest lachen, dat vroegen we ons zelf nog af een tijdje terug. Door het album heen hoor je meer van dat soort dingen. Klikkende pedalen en gekke geluidjes. Aan het eind van So Long hoor je als je goed luistert Fern (Ford, drummer van The Big Moon, red.) zeggen: ‘Well, that take was rubbish’. Charlie en ik wilden ervoor zorgen dat de luisteraar zich in de studio waant. Die lach is mijn favoriet, omdat hij de donkere humor die door het album loopt benadrukt aan het begin.”

Een soort samenvatting is het inderdaad, net als de albumtitel, afkomstig uit het nummer Good Intentions. I’m Not Your Man, vrouwenvijand, homohater, door mannen gedomineerde muziekindustrie. Ik ben niet ‘de man’ in een lesbische relatie. Ik ben een vrouw die op vrouwen valt en nog een van de coolste en charismatische muzikanten van het moment ook. “Het is eigenlijk mijn minst favoriete deel van het hele proces, maar de titel vat de thema’s zo goed samen en kan op zoveel manier geïnterpreteerd worden dat ik er nu snel uit was”, vertelt Marika Hackman. “Het is gedurfd, dat past perfect bij deze plaat.”