Muziekjournalistiek anno 2019: wat staat ons te wachten?
10 april 2019
Nu Drowned in Sound de rekeningen niet meer kan betalen, is de muziekjournalistiek opnieuw een onafhankelijk blog armer. Na bijna twintig jaar is het doek gevallen voor dit invloedrijke kwaliteitsplatform. Het hing al een tijdje in de lucht, maar ik vraag mij af: ‘hoe kan dat nou?! Is muziekjournalistiek dan wel ‘leuk’, maar kennelijk ‘niet zo belangrijk?’ Hoe zorgen we ervoor dat het niet telkens armoediger wordt, dat het überhaupt blijft bestaan en dat creatief talent niet verloren gaat? En zal Pitchfork het voorbeeld gaan geven met zijn paywall?
Dat advertentie-inkomsten teruglopen is geen nieuws en dat het lastig is om een (online) community levende te houden, is dat eveneens niet. Maar dat een groot platform als Drowned in Sound, met jaarlijks miljoenen muziekliefhebbers op hun website, de serverkosten van 1.200 pond per maand niet meer op kan brengen: dat vind ik wel fascinerend en vooral erg treurig om te zien. Zoals gezegd waren de signalen niet nieuw, DiS draaide al langer in kleiner wordende financiële cirkels en riep regelmatig om hulp. Steun die er niet kwam.
Het is niet dat de site continu zijn handje ophield en niet probeerde om andere bronnen van inkomsten te vinden. Zo heeft het platform onder meer events gepromoot, zijn er partnerships aangegaan met festivals, is er geëxperimenteerd met podcasts en video, met artiestenmanagement en zelfs met publishing. Maar de meeste activiteiten leidden de oprichters alleen maar af van waar het om ging: een plek creëren waar muziekfans bij elkaar kunnen komen. En ik kan mij voorstellen dat dat continue gehengel naar geld belemmerend werkt, tijd opslokt en dat het niet prettig is om steeds maar weer over dat knaken te moeten beginnen. Dat is niet de reden waarvoor je zo’n blog op hebt gezet en geldwerving is daarnaast wel even een andere tak van sport. Aan de andere kant van het spectrum, zegt de site in 2016 wel het volgende:
‘Due to old code and a lack of investment over the years, it currently costs us over £700 per month to run our messageboards. The boards (aka “the indie mumsnet”) rarely generate this much in advertising revenue, so we need to move them somewhere cheaper. The restoration and transition of the forums will cost us at least £2000 and we need your help to raise the funds to keep the forums going…‘
Een crowdfund-actie om in totaal 8.000 pond op te halen wordt niet gehaald en blijft steken op 5.635 pond. Toch is zo’n community een nobel streven, dat toch zeker haalbaar zou moeten zijn met meer dan honderdduizend volgers op Twitter, 86.000 fans op Facebook en twee tot drie miljoen jaarlijkse bezoekers op de site. Dat zou 0,014 cent per Facebook-like, 0,012 cent per Twitter-volger en 0,006 cent per sitebezoeker zijn. Uiteraard, dat zijn van die cijfers waar je geen reet aan hebt, maar het zegt wel iets. Het is DiS in ieder geval niet gelukt om zo’n relatief klein bedrag maandelijks bij elkaar te krijgen. Nog schrijnender: een maand geleden werd er nog eens een donatie-actie gedaan via Facebook, voor een bedrag van duizend pond. De teller is blijven steken op 774 pond… Hoe is dat in hemelsnaam mogelijk met zoveel toegewijde fans die het platform lijkt te hebben? Dat is absurd.
‘Gaan mensen er nog steeds vanuit dat journalistiek die gratis wordt aangeboden niets kost om te maken en dat zoiets vanzelf wel gemaakt wordt?’
Op Twitter meldt de site: ‘If everyone tweeting had donated £1 a year, we wouldn’t be struggling to continue.’ Dat is inderdaad de spijker op de kop. Iets dat je altijd ziet als er weer eens een mooi instituut door de knieën gaat: iedereen vindt het super belangrijk dat er vrije en onafhankelijke platforms zijn, maar donateurs zijn in geen velden of wegen te bekennen als puntje bij paaltje komt. Maar o, wat is het toch jammer! Nou-nou, tut-tut. Net als ‘die leuke, kleine winkeltjes in de stad’. Och, wat is het doodzonde dat ze allemaal verdwijnen, maar de eerste aankoop wordt vaak pas gedaan als er een lekkere korting is tijdens de opheffingsuitverkoop. Het zegt iets over de waardering, maar net zo goed iets over de levensvatbaarheid: misschien is er simpelweg niet genoeg vraag naar.
Toekomstmuziek
Want wat nou als je inderdaad je berichten niet achter een paywall wilt zetten omdat je alles toegankelijk wilt houden (zoals wij bij The Daily Indie ook willen), als subsidies voor deze vorm van journalistiek nauwelijks te vinden zijn, je niet voor een karretje van commerciële partners wilt laten spannen, je geen startbudget hebt om investeringen te doen om verder te komen en je geen Kanye-clickbait wilt maken? Dan ben je voor een deel afhankelijk van het binnenhalen van donaties en advertenties, waarbij die laatste vijver voor blogs behoorlijk is uitgedroogd. Praktisch alle budgetten gaan tegenwoordig richting Facebook en Instagram, iets dat DiS heeft ondervonden. Zover geen nieuws, maar wat is dan de conclusie: dat de meeste lezers en adverteerders muziekblogs ‘leuk’ vinden, maar kennelijk niet zo ‘belangrijk’ of ‘goed genoeg’ om het financieel te steunen. Gaan mensen er dan nog steeds vanuit dat journalistiek die gratis wordt aangeboden niets kost om te maken en dat zoiets vanzelf wel gemaakt wordt? Ja, dat blijkt voor een goed deel zo te zijn.
“Eeen gezin onderhouden met de opbrengsten van een onafhankelijk muziekplatform? Succes daarmee”
Hoe is het dan mogelijk om te overleven en hoe ziet die toekomst eruit voor onafhankelijke blogs die het hoofd boven water weten te houden? Moeten we maar hopen dat er meer geadverteerd gaat worden, dat de community echt een keer wakker wordt of is hier onder meer een taak voor de muziekindustrie weggelegd, die er doorgaans toch erg blij mee is dat de mogelijkheid om goed in de pers te komen bestaat. Of moeten we hopen dat er om de zoveel tijd nieuwe en kwalitatieve platforms uit de grond worden gestampt die het lang genoeg volhouden om elkaar op te volgen? Al die bovenstaande trends zijn nationaal en internationaal in ieder geval niet te zien. Eén ding is wel zeker: de industrie zal Pitchfork nauwlettend in de gaten houden als het betaalhekje omhoog gaat. Zou ik ervoor betalen? Zou jij ervoor betalen? En wil die redactie het eigenlijk zelf wel? Aangezien uitgever Condé Nast deze stap zet voor al zijn merken, en Pitchfork daar nu eenmaal onderdeel van is. In Nederland zijn de eerste stappen ondertussen al gezet: zo staan album- en liverecensies bij OOR sinds kort achter een muurtje.
Creatieve makers behouden
Een blog runnen is en blijft een Sisyphusarbeid, je blijft die steen maar de berg opduwen en elke keer als je er bijna bent… Je ziet blogs niet voor niets na een paar jaar stranden. Als ze het al zolang volhouden. Een van de vragen uit dit verhaal is voor mij: hoe blijven we enthousiaste makers aan de gang houden? Veel nieuwe platforms worden door jongeren opgericht en de kans is vrij groot dat die op een gegeven moment een serieuze baan willen, met een hypotheek of een hoge huur te maken krijgen, kinderen en ja: dan blijven er weinig vrije uurtjes over om een uit de klauwen gelopen platform draaiende te houden. Het runnen van zo’n platform doe je niet door zo nu en dan eens je laptop open te klappen en te kijken of er nog iets is gebeurd. Een blog is je leven. Als je het goed wilt doen moet je er altijd mee bezig zijn. En als je merkt dat je inzet niet honderd procent is, dan kan het binnen de kortste keren veranderen in een niet te dragen last. En als je het toch draaiende weet te houden: een gezin onderhouden met de opbrengsten van een onafhankelijk muziekplatform? Succes daarmee.
“Ben jij bereid om geld over te maken naar een (muziek)platform dat je graag leest of vaak gebruikt?”
Ik run dit platform bijna 8,5 jaar en ik denk regelmatig: ‘wat doe ik mijzelf toch aan?!’ Het is een bron van continue stress, van kleine en grote zorgen: of je wel op de juiste weg zit met wat je aan het doen bent, maar inderdaad ook zeker over financiën. Je verdient weinig geld, werkt zeven dagen per week, staat altijd onder druk, je kunt niet ziek worden en je hebt praktisch geen tijd en/of pegels om er eventjes met vakantie tussenuit te gaan. Verder moet je altijd op de hoogte zijn van wat er speelt, het platform blijven vernieuwen, je lezers blijven prikkelen, nieuw publiek aanboren, acquisitie doen, doorlopend creatief zijn, je hebt een compleet team waar je rekening mee moet houden, je bent eindverantwoordelijke voor alles wat er gebeurt, je krijgt complexe ondernemers- en belastingvragen voor je kiezen en honderden mails die per week moeten worden beantwoord. Het bovenstaande kun je allemaal niet of een beetje halfslachtig doen, maar dan overleef je het sowieso niet lang in de bizz.
Begrijp mij niet verkeerd: het is echt ontzettend tof om te doen en ik geef mijn hart en ziel voor dit platform om verhalen over mooie artiesten te vertellen. Maar het is niet zo vreemd dat veel bloggers dat niet jaar-in-jaar-uit volhouden, dat hun prioriteiten verschuiven of erger nog: in een burn-out belanden en vaak zelfs niet meer terugkeren naar de muziekindustrie. Een verspilling van talent, waar we vaak argeloos van genieten/van hebben genoten.
Wel of geen steun?
Goed, je kunt natuurlijk zeggen: ‘ja joh, kies dan lekker een ander beroep.’ Maar dit is niet bedoeld als een zielig verhaal. Ik denk dat iedereen die dit stuk leest, en regelmatig onze en andere muziekblogs bezoekt, iemand is die plezier haalt uit nieuwe muziek, graag mooie verhalen over artiesten leest en wilt weten wat er speelt. Wat doe je hier anders?
Maar ben jij bereid om geld over te maken naar een (muziek)platform dat je graag leest of vaak gebruikt? Waarom wel of waarom niet? Ik ben daar erg nieuwsgierig naar en ik denk dat er voor ons allemaal een rol is weggelegd om muziekjournalistiek in stand te houden en niet alleen dat: ervoor te zorgen dat het nog veel breder en mooier wordt en het zichzelf blijft vernieuwen. Of zitten we daar niet op te wachten?
Bijdragen aan deze discussie? Reageer op onze Facebook-post.
