Landelijk doorbreken met de Grunneger toal? Moderne singer-songwriter Marlene Bakker doet het met indiepopliedjes

In een kort tijdsbestek bracht ze haar debuutalbum Raif uit en speelde ze voor koning Willem-Alexander. In het najaar mag Marlene Bakker ook nog eens naar de heilige planken van de plaatselijke Stadsschouwburg. De Grunniger toal legt haar geen windeieren. Zoals dat gaat, zoemde al snel na haar debuut de vergelijking met de legendarische Groningstalige zanger Ede Staal rond. Opmerkelijk voor een jonge vrouw, die ook nog eens Groningse indiepop maakt. The Daily Indie ging bij haar langs aan de Vismarkt in Groningen en sprak met haar over koning Willem-Alexander, Ede Staal en de magie van het Gronings dialect.

“Ik dacht dat ze gewoon voorbij zouden lopen terwijl ik een liedje speelde”, blikt Bakker terug naar Koningsdag. Ze speelde in de Boteringestraat – op de route van de Oranjes – haar single Waarkhanden vlak voordat het circus zich naar rockkanon Kensington verplaatste. Een surrealistische bedoening. “Ik had mij totaal niet voorbereid op tegelijk zingen en handen schudden. Ik had niet kunnen bedenken dat dat zou gebeuren. Ze bleven echt recht voor m’n neus staan en terwijl ik aan het zingen was, schudden ze m’n hand. Dus ik had zoiets van ‘oh my god, ik moet nu heel goed focussen op wat ik nu zing, anders gaat het compleet mis’. Ik heb geen idee hoe ik het liedje heb afgezongen, want het is wel goed gegaan. Het ging als een flits voorbij. Het stomme was dat Willem-Alexander aanstalten nam om ook de gitarist een hand te geven, maar dat gaat niet tijdens het spelen. Ik denk niet dat ze heel muzikaal zijn, maar het is natuurlijk wel heel tof om te doen.“

Ede Staal
Die vergelijking met Ede Staal is goedbedoeld, maar blijkt eigenlijk helemaal niet zo prettig. “Ik schoot volledig in paniek”, lacht Bakker wanneer ze terugdenkt aan de eerste keer dat ze de referentie zag. “Het laatste wat je wil is dat je met hem wordt vergeleken. Ede Staal is een soort god hier in Groningen. Niks kan tippen aan Ede Staal. ik dacht: ‘oh, als mensen maar niet denken dat ik dat ook van mezelf vind.’ Als je in Groningen ook maar iets van arrogant bent, wordt meteen je kop afgehakt. Maar het heeft gelukkig niet heel slecht uitgepakt.”

 

“Het stomme was dat koning Willem-Alexander aanstalten nam om ook de gitarist een hand te geven, maar dat gaat niet tijdens het spelen. Ik denk niet dat ze heel muzikaal zijn”

 

Hoe groot Ede Staal is, ontdekt Bakker wanneer ze in Tilburg aan de Rockacademie gaat studeren. Indirect staat de overleden zanger aan de basis van haar beslissing om in het Gronings te gaan schrijven en zingen. Hiervoor deed ze dit altijd in het Engels. “Ik werd heel erg bewust van mijn roots en ging opzoek naar een stukje Groningen in Brabant. Ik ben veel Ede Staal gaan luisteren, waar ik vroeger een enorme hekel aan had. Ineens merkte ik dat ik het heel erg nodig had. Ik had heimwee en die teksten kwamen enorm binnen. Ineens snapte ik waar hij over zong. Toen is het idee ontstaan om ooit wat met het dialect te gaan doen.”

Dit doet ze nu een aantal jaar. Ze begon met covers van Ede Staal en een vertaling van een eigen liedje. Ook schreef ze de protestsong Loat Grunnen Nait Zakken. Wat is er dan zo mooi aan het zingen in dialect? “Je kan niet liegen in het Gronings. Bij Engels verschuil je je achter de taal, omdat het altijd rock ’n roll klinkt. Het klinkt altijd wel cool. Maar Gronings ligt dan toch dichter bij mij, je gaat met de billen bloot. Het is een soort magie, wat heel tof is om te gebruiken.”

 

Raif
Marlene Bakker werd geboren in Niezijl (West-Groningen) en groeide op in Smeerling (Oost-Groningen), waar haar ouders nog steeds wonen. Omdat haar ouders ervoor kozen om hun kinderen Nederlandstalig op te voeden, voelde Bakker zich lange tijd geen Groninger. Dialect hoorde ze altijd om haar heen, zelf sprak ze het nooit. Toen ze besloot om in het Gronings muziek te gaan maken, twijfelde ze daarom enorm over haar uitspraak.

Na hard werken en oefenen is daar nu indiepopparel Raif, haar debuut – in het Gronings dus. De strijkersarrangementen zijn subtiel en bloedmooi en ook de stem van Bakker maakt indruk. Bakker deed twee jaar over het maken van de plaat, die in eigen beheer uitkwam. “Toen ik Raif ging opnemen, heb ik besloten om totaal geen concessies te doen. Absoluut geen commerciële keuzes te maken, compleet mijn eigen weg te gaan en de muziek te maken waar ik zelf ook naar luister.” Rond de platenspeler in Bakkers prachtige studioappartement vinden we elpees van Grizzly Bear, AWKWARD i en Nils Frahm.

 

“Ik hoop dat mensen die normaal gesproken niet naar het Groningse dialect luisteren, nu horen dat het heel mooi kan zijn en dat ze er als Nederlander heel trots op kunnen zijn dat er zo veel mooie dialecten zijn.”

 

Met Raif mikt Bakker op landelijke aandacht, met verschillende mediaoptredens en een optreden in de goedgevulde Amsterdamse platenzaak Concerto als voorlopig hoogtepunt. “Het zou tof zijn als zo veel mogelijk mensen het horen. Dat is het ook wel waard, het is gewoon een goed album. Ik hoop dat mensen die normaal gesproken niet naar het Groningse dialect luisteren, of überhaupt naar dialect, nu horen dat het heel mooi kan zijn. Dat ze er heel trots op kunnen zijn dat er in Nederland zo veel mooie dialecten zijn. Ik zeg altijd: doe desnoods alsof het Scandinavisch is.”

Natuurlijk is Marlene Bakker niet de enige Groningstalige artiest die de provincie rijk is: zo heb je Bert Hadders, Harry Niehof en Rooie Rinus, maar door de provinciegrenzen braken zij nooit echt. Daniel Lohues (Drents) kan door het hele land theaterzalen vullen met zijn dialect, een Groninger lukt dit minder vaak. Bakker gaat er vol voor. Ooit moeten ook Groot-Brittannië en Duitsland voor de bijl. “Ambitieus? Waarom niet! Ik heb niets te verliezen.” Eerst wacht in het najaar de Groninger Stadsschouwburg.