Benjamin Booker groeit tot meer dan een getuige op persoonlijk en politiek Witness

Soms is het lastig om een artiest te zien veranderen. De wereld verandert immers al snel genoeg en in veel gevallen niet ten goede. Toch is verandering noodzakelijk, juist om die blauwe bol bij te kunnen blijven benen. Op zijn naamloze debuut uit 2014 maakte de Amerikaan Benjamin Booker nog rauwe rock-‘n-roll zonder revolutionaire doeleinden. Drie jaar later is dat wel anders: Booker is veel meer geworden dan een Witness.

Daarmee bereikt de twintiger uit Virginia Beach precies wat hij op die tweede plaat bedoelde te bewerkstelligen. Vorig jaar begon Booker, die een paar jaar geleden nog geen bluesman maar gewoon barista was, zich sterk betrokken te voelen bij de Black Lives Matter-beweging in de Verenigde Staten. Hij had alleen nog niet de liedjes om die loyaliteit in zijn muziek uit te kunnen drukken. De zanger vertrok in verwarring naar Mexico om van buitenaf naar het probleem te kijken, maar ook om in relatieve rust naar binnen te kunnen kijken.

Het levert op Witness een tiental tracks op die duidelijk gaan over Benjamin Roderick Evans (zoals Booker geboren werd), maar daarmee ook het verhaal vertellen van veel andere afro-Amerikaanse jongeren die nog altijd slachtoffer zijn van systematisch racisme. Om die reden doet Witness bij vlagen denken aan Kendrick Lamars To Pimp A Butterfly (2015), dat op eenzelfde manier opgezet was: het persoonlijke is hier onontkoombaar politiek.

De thematiek helpt ook de stilistische veranderingen die Booker doormaakt te verklaren. De punkinvloeden van zijn debuut zijn in geen velden of wegen te bekken. De blues is er natuurlijk nog wel, maar verder zijn het vooral soulelementen die de klok slaan. Hoogtepunt in die categorie – en eigenlijk van het hele album – is titeltrack Witness, een ijzersterke samenwerking met gospellegende Mavis Staples, die dit jaar ook al de handen ineen sloeg met Gorillaz en Arcade Fire.

Op dat nummer rapt Booker bijna, met bijzonder rauwe stem: “See we thought that we saw that he a gun / Thought that it looked like he started to run”, een quote die duidelijk doelt op Trayvon Martin, een 17-jarige inwoner van Miami die in 2012 werd gedood door handhavers. Mavis Staples onderbreekt Booker soms met moederlijke stem: “Am I gonna be a witness?” Die vraag vat niet alleen de vrees die veel Afro-Amerikanen dag na dag hebben om zelf betrokken te raken bij een dergelijke gebeurtenis, maar is ook bedoeld als confrontatie. Kijk je toe als een getuige of ga je de strijd aan? Benjamin Booker blijkt op Witness het antwoord op die vraag te weten.